Cúc hoa vàng là 1 loại cây quen thuộc đối với người Việt Nam. Cúc hoa vàng còn là 1 thảo dược tốt chữa được nhiều bệnh. Trong bài viết này, cùng nhà thuốc Apharma tìm hiểu kỹ hơn về thảo dược cúc hoa vàng này nhé.
1. Cúc hoa vàng
– Tên tiếng Việt: cúc hoa vàng, cúc vàng, kim cúc
– Tên khoa học (Tên tiếng Anh): Chrysanthemum indicum.
Cúc hoa vàng là một loại thực vật có hoa thuộc họ Asteraceae – họ Cúc.
– Bộ phận dùng làm thuốc:
2. Mô tả chi tiết về Cúc hoa vàng
2.1. Đặc điểm nhận biết
Hoa cúc vàng có thân đứng khoảng 90cm, nhẵn và có rãnh. Lá có 3-5 thùy trái xoan tròn hoặc hơi nhọn, mặt dưới có lông và trắng hơn mặt trên, có răng ở mép lá. Cụm hoa hình cầu, đường kính 1-1.5cm, màu vàng.
2.2. Khu vực sinh trưởng
Cây hoa cúc vàng thường xuất hiện và được trồng ở các nước vùng Đông Á như Nhật Bản, Trung Quốc, Việt Nam, Thái Lan, Lào, Ấn Độ. Cây được trồng làm cảnh và làm thuốc.
Tại Việt Nam, cúc hoa vàng thường được trồng nhiều ở Nhật Tân, Hưng Yên, Tế Tiêu.
2.3. Bộ phận dùng làm dược liệu
Bộ phận chủ yếu được dùng làm thuốc là hoa.
2.4. Phương pháp thu hái, sơ chế và bảo quản
– Thu hái: hái nguyên phần hoa vàng.
– Sơ chế: hoa đem về quây cót rồi sấy diêm sinh trong 2-3h cho đến khi hoa chín mềm. Sau đó đem nén hoa với sức nặng càng lớn càng tốt. Để qua 1 đêm để hoa chảy hết nước đen, rồi đem phơi 3-4 nắng. Nếu trời không nắng thì nên sấy diêm sinh vào buổi tối. 5-6kg hoa tươi sẽ cho 1kg hoa khô.
– Bảo quản: để nơi khô ráo, thoáng mát, tránh mối mọt, mốc.
2.5. Thời hạn sử dụng kể từ khi sơ chế
Tùy theo chất lượng, hoa cúc vàng sẽ có thời hạn sử dụng khác nhau. Thời hạn được khuyến cáo chung là dưới 6 tháng.
2.6. Cách phân biệt thành phẩm tốt
– Hình dạng: cụm hoa hình tròn trỏ, màu vàng nâu, đường kính 0.5-1.2cm. Mặt ngoài xanh xám hoặc nâu nhạt, 2 bên mép màu rất nhạt và khô xác.
+ Hoa hình lưỡi nhỏ 1 vòng, đơn tính, không đều ở phía ngoài.
+ Hoa hình ống, đều, mẫu năm.
– Nhẹ, mùi thơm, vị đắng.
2.7. Mùa thu hoạch trong năm
Cây cúc hoa vàng thường được thu hoạch vào khoảng tháng 9 – tháng 10 hàng năm tùy theo sự chăm sóc.
3. Thành phần dược liệu của Cúc hoa vàng
Trong cúc hoa vàng có các thành phần hóa học sau:
– Carotenoid (chrysanthemum xanthin)
– Sesquiterpene: Artelasin A, Angelyl cumambrin B, yejuhua lacton, angeloyajadin, handelin,…
– Tinh dầu (chứa alpha-pinene, beta-pinene, cadinol, alpha-terpineol, sabinen, myrcen,…
– Các acid amin: adenine, stachydrine, cholin.
– Flavonoid: acacetin-7-O-beta-D-galactopyranoside, luteolin-7-beta-D-glucopyranoside, chrysanthemin.
– Và một số thành phần khác: beta-sitosterol, vitamin A, indicumenon, beta-amyrin, anpha-amyrin
4. Phương pháp bào chế và sử dụng Cúc hoa vàng
– Phương pháp bào chế: hoa đem về quây cót rồi sấy diêm sinh trong 2-3h cho đến khi hoa chín mềm. Sau đó đem nén hoa với sức nặng càng lớn càng tốt. Để qua 1 đêm để hoa chảy hết nước đen, rồi đem phơi 3-4 nắng. Nếu trời không nắng thì nên sấy diêm sinh vào buổi tối. 5-6kg hoa tươi sẽ cho 1kg hoa khô.
– Cách sử dụng: Ngoài sử dụng trong các bài thuốc, cúc hoa vàng sấy khô còn được sử dụng làm trà uống. Có thể sử dụng nguyên cúc vàng sấy khô hoặc thêm các nguyên liệu khác để tăng hương vị như cam thảo, mật ong, đường phèn….
Trà hoa cúc vàng có thể uống hàng ngày. Cho 4-5 bông cúc hoa vàng khô vào ấm trà, chế nước sôi 100 độ. Đổ nước lần 1 cháng qua, đổ nước sôi lần 2 để khoảng 2 phút là có thể thưởng thức.
5. Vị thuốc của Cúc hoa vàng
– Tính chất, mùi vị: vị ngọt, đắng, tính hàn nhẹ. Vào ba kinh phế, thận và can.
– Liều lượng sử dụng an toàn: 6-12g/ngày
– Độc tính khi dùng quá liều: chưa có báo cáo.
6. Công dụng, lợi ích cho sức khỏe con người của thảo dược Cúc hoa vàng
Hoa cúc vàng chữa bệnh gì? Cùng nhà thuốc Apharma tìm hiểu nhé:
– Chữa cảm, ho sốt.
– Chữa hoa mắt, chóng mặt, tắc mũi, đỏ mắt.
– Chữa cảm phong hàn.
– Chữa thoái hóa, viêm hoàng điểm.
– Chữa âm hư hỏa vượng (nhức đầu, ù tai, hay quên, ít ngủ, khô miệng, táo bón, nước tiểu đỏ,…)
– Chữa can âm hư ở phụ nữ tiền mãn kinh.
– Chữa tăng huyết áp, xơ vữa động mạch ở người già.
– Chữa suy nhược thần kinh.
7. Kiêng kỵ và bí quyết sử dụng Cúc hoa vàng hiệu quả
– Bí quyết sử dụng hiệu quả
+ Sử dụng 8-16g dạng thuốc sắc mỗi ngày, có thể dùng riêng hoặc phối hợp với các vị thuốc khác.
+ Sử dụng 12 – 30g dạng thuốc sắc hoặc thuốc bột mỗi ngày.
– Kiêng kỵ: Nếu thực tà thấp nhiệt thì không nên sử dụng.
8. Các bài thuốc dân gian quý từ cây thảo dược Cúc hoa vàng
Apharma xin được cung cấp 1 số bài thuốc trong đó có hoa cúc vàng làm thuốc chính.
– Chữa cảm, ho sốt: cúc hoa vàng 6g, bạc hà 4g, liên kiều 4g, cam thảo 4g, cát cánh 4g, 600ml nước. Sắc cạn đến 200ml thì ngưng rồi chia làm 3 lần uống/ngày.
– Chữa hoa mắt, chóng mặt, tắc mũi, đỏ mắt: cúc hoa vàng 8g, hạnh nhân 8g, lá dâu 12g, cát cánh 8g, liên kiều 6g, bạc hà 4g, đạm trúc điệp 4g, cam thảo 4g. Sắc uống trong ngày.
– Chữa cảm phong hàn: cúc hoa vàng 5g, bạc hà 20g, địa liền 5g, tía tô 20g, kinh giới 20g, hạt thảo quyết minh, thục địa mỗi vị 20g, thương truật, hoàng cầm, chỉ từ, đại táo, kỷ tử, viễn chí, long nhãn mỗi vị 12g, xác ve sầu 8g. Sặc lấy nước uống, 5 thang/tuần. Dùng liên tục từ 1-2 tháng.
– Chữa cảm sốt: cúc hoa vàng 5g, cúc tần 20g, địa liền 5g, bạc hà 30g, lá tre 20g, tía tô 20g, cát cánh dạng bột 20g hoặc viên. Dùng 2 lần/ngày, 4-6g/lần.
– Chữa âm hư hỏa vượng (nhức đầu, ù tai, hay quên, ít ngủ, khô miệng, táo bón, nước tiểu đỏ,…): cúc hoa vàng 8g, thục địa, kỷ tử, câu đằng, hoài sơn, mạch môn, sa sâm mỗi vị 12g, trạch tả, sơn thù, phục linh, đan bì, bá tử nhân, táo nhân mỗi vị 8g. Sắc lấy nước uống, 1 tháng/ngày.
– Chữa can âm hư ở phụ nữ tiền mãn kinh, tăng huyết áp, xơ vữa động mạch ở người già: cúc hoa vàng 8g, hà thủ ô, kỳ tử, sa sâm, thục địa, đỗ đen sao mỗi vị 12g, mạch môn, tang thầm, long nhãn mỗi vị 8g. Sắc lấy nước uống, 1 thang thuốc/ngày.
– Chữa suy nhược thần kinh: cúc hoa vàng 12g, sài hồ 16g, mạn kinh táo nhân, chi tử, bá tử nhân mỗi loại 12g. Sắc lấy nước uống, 1 thang thuốc /ngày.
Ngoài ra, Cúc Hoa Vàng còn được vận dụng để chữa trị nhiều bệnh lý khác nhau. Bạn có thể tham khảo thêm ở các trang chuyên Dược liệu để có hướng dẫn chi tiết và cụ thể nhất.
9. Bí quyết sử dụng thảo dược hiệu quả nhất kèm chế độ vận động phù hợp tốt cho sức khỏe.
Khi sử dụng cúc hoa vàng, để hiệu quả đạt cao nhất, Apharma khuyên bạn nên duy trì một lối sống lành mạnh, ăn uống đầy đủ dưỡng chất, ngủ đủ giấc, không sử dụng các chất kích thích, giảm stress, tăng cường vận động để tăng cường sức đề kháng.
Bạn có thể thực hiện 1 vài vận động đơn giản, nhẹ nhàng như đi bộ, đi xe đạp, bơi lội,… Nếu có thời gian, bạn có thể tham gia các lớp tập luyện, yoga để có người hướng dẫn cụ thể.
10. Khi nào nên dùng thảo dược cúc hoa vàng và sử dụng bao lâu?
Dược liệu cúc hoa vàng có tác dụng thanh nhiệt, giải độc cho cơ thể, nên người bình thường có thể sử dụng hàng ngày bình thường.
Bạn nên chọn nơi mua cúc hoa vàng uy tín, chất lượng, có địa chỉ cụ thể, đặc biệt là được nhiều khách hàng đã mua phản hồi tốt. Khi mua cúc hoa vàng sấy khô, bạn cũng nên chú ý về hình dạng, màu sắc của hoa để tránh mua phải hàng kém chất lượng ảnh hưởng đến tác dụng của hoa cúc vàng.
Trên đây là toàn bộ thông tin về cúc hoa vàng, một loại thảo dược có nhiều tác dụng tuyệt vời. Nhà thuốc Apharma hy vọng bạn đã có thêm được nhiều thông tin bổ ích và biết cách sử dụng thảo dược hiệu quả. Liên hệ ngay Apharma để được tư vấn cụ thể hơn. Cảm ơn bạn đã đọc bài viết.
