Cây sài đất

Cây sài đất

Bạn đang muốn thanh nhiệt cơ thể trong những ngày nắng nóng? Bạn đã biết những gì về cây sài đất? Vậy loài cây này có những lợi ích gì và nên sử dụng chúng như thế nào để hiệu quả?

Cây sài đất (cúc dại) đã được biết đến như một loài thảo dược có rất nhiều lợi ích cho sức khỏe của con người. Trong nhiều thế kỷ qua các bác sĩ Đông y đã nghiên cứu và đưa ra những bài thuốc quý về loài cây này. Tuy nhiên, vẫn có những khuyến cáo khi sử dụng chúng để điều trị bệnh.

Nhằm đáp ứng những mong muốn của người bệnh, nhà thuốc Apharma sẽ tổng hợp những thông tin của thảo dược này bên dưới, rất mong các bạn hãy cùng chúng tôi tìm hiểu nhé!!!

Tên gọi khác của cây sài đất

Cây sài đất được tìm thấy ở rất nhiều ở các vùng nhiệt đới, nhất là ở Việt Nam loài cây này thường được bắt gặp ở ven đường, bờ đê, ao, hồ,… vì là loài cây mọc dại nên rất dễ bị nhầm lầm với cỏ. Không những vậy, ở mỗi vùng miền sẽ có những tên gọi khác nhau về chúng.

  • Tên thường gọi (Tiếng Việt): sài đất, húng trám, ngổ núi, cúc nháp, cúc giáp, cúc dại.
  • Tên khoa học (Tiếng Anh): Wedelia calendulacea Less.
Cây sài đất
Cây sài đất được bắt gặp rất nhiều ở khắp nơi

Mô tả chi tiết về cây sài đất

1. Một số đặc điểm của cúc dại (sài đất)

Sài đất là cây thân thảo, có màu xanh, mọc bò sát mặt đất, chúng thường sinh trưởng mạnh ở những nơi ẩm ướt. Đây là loài cây có hoa, cây sài đất được công bố trong giới khoa học từ năm 1996, với những đặc điểm như:

  • Rễ cây: rễ cây cúc dại mọc trực tiếp trên thân cây, thân bò đến đâu thì rễ sẽ mọc ra đến đó bám chặt vào đất.
  • Lá: mọc dính vào thân cây, không có cuốn lá, hai lá cây thường sẽ mọc đối song với nhau, có hình bầu dục, góc và đầu lá nhọn, mép lá có hình răng cưa, phía trên và dưới lá đều được phủ một lớp lông mịn.
  • Hoa: hoa của cúc giáp thường mọc từng cụm và mọc ở đầu cây, có 2 loại là hoa màu vàng tươi và hoa màu trắng. Nên phân biệt giữa sài đất và lỗ địa cúc (hoa lỗ địa cúc có màu vàng nhạt).

2. Khu vực phân bố của thảo dược

Sài đất phát triển mạnh ở nơi ẩm mát. Ở Việt Nam, loại cây này mọc dại ở ven đường, bờ ruộng hay ven các đồi đất ẩm. Do có hoa màu vàng tươi rất bắt mắt nên cây cúc dại (sài đất) còn được trồng làm cảnh ở các công viên hoặc công ty, xí nghiệp.

Ngoài Việt Nam, một số quốc gia khác như Ấn Độ, Malaysia và một số nước Đông Nam Á cũng trồng và thu hoạch cây sài đất về điều chế làm thuốc.

3. Những bộ phận của thảo dược được sử dụng làm dược liệu

Đối với cây húng trám (cây sài đất) thì phần lớn các bộ phận của cây đều được sử dụng để làm thuốc bao gồm: thân, rễ, lá.

Một số bộ phận như lá, thân, rễ cây được sử dụng làm thuốc

4. Phương pháp thu hoạch, sơ chế và bảo quản cây sài đất

Cây sài đất được thu hái quanh năm nhưng chủ yếu sẽ rơi vào tháng 4 và tháng 5, do lúc này cây đang ra hoa và dược tính bên trong cây được phát huy tác dụng nhiều nhất. Sau khi thu hoạch về thì cúc giáp dùng ở dạng tươi hoặc khô đều được.

Đối với những cây đã bị cắt ngang (thu hoạch), người ta sẽ tiếp tục tưới nước, bón phân gốc cây, để chúng đâm chồi và phát triển thành cây trưởng thành . Khoảng nửa tháng sau có thể thu hoạch được.

Nếu bạn muốn dùng sài đất dưới dạng tươi, sau khi thu hoạch về bạn nên dùng ngay để giữ được dược tính của cây. Còn đối với sài đất ở dạng khô, cách bảo quản tốt nhất là cho vào túi ni lông sạch hoặc hộp có nắp đậy kín. Để thảo dược nơi khô ráo và thoáng mát nhằm tránh bị nấm mốc hoặc vi khuẩn tấn công.

5. Cách nhận biết các sản phẩm tốt từ thảo dược

Cây sài đất có hai loại chính đó là sài đất hoa vàng và sài đất hoa trắng, chúng ta thường được thấy hoa sài đất vàng nhiều hơn, chúng thường hay mọc dại ven đường và được sử dụng làm cây cảnh rất nhiều. Còn cây sài đất hoa trắng được sử dụng làm thuốc trị bệnh ngoài da hoặc thanh nhiệt cơ thể. Tuy nhiên, chúng ta rất dễ nhầm lẫn cây sài đất với sài đất giả và cây lỗ địa cúc.

Cây sài đất giả: có tên khoa học là Lippa Nodiflora, cành của chúng gần giống với hình vuông, nhẵn, thân được phủ một lớp lông mỏng. Lá có hình bầu dục, có nhiều hình răng cưa hơn lá của sài đất. Tuy nhiên, hoa của loài cây này có màu xanh nhạt.

Cây lỗ địa cúc: có tên khoa học là Wedelia Prostrata chúng cũng thuộc họ Cúc, loài cây này có vẻ ngoài khá giống với sài đất, nhưng lá của chúng có phần ngắn hơn, hoa thì mỏng hơn và có màu vàng nhạt hơn so với hoa sài đất.

Thành phần dược liệu của cây sài đất

Cây cúc nháp (cây sài đất) có chứa rất nhiều hoạt chất hóa học giúp ích cho sức khỏe con người như là:

  • 3,75% chlorophylle 
  • 1,14% caroten 
  • 3,75% phytosterol
  • Cellulose
  • Lignin
  • Mucin
  • Pectin
  • Saponin
  • Tanin
  • Một số hợp chất khác: wedelolacton, tinh dầu, muối vô cơ, acid chất béo,…

Phương pháp bào chế và sử dụng cây sài đất

Cây húng trám (sài đất) được điều chế thành rất nhiều dạng để sử dụng như là dùng ở dạng còn tươi kết hợp với một số dược liệu khác có thể nấu thành nước uống, thậm chí còn giã nát để đắp lên các vết thương ngoài da hoặc dùng để hạ sốt, còn sử dụng ở dạng khô bằng cách sắc thành nước cùng với một số loại thảo dược khác rồi sử dụng.

Cây sài đất
bào chế và sử dụng cây sài đất

Vị thuốc của cúc giáp (cây sài đất)

1. Tính chất – Mùi vị

Theo Y học cổ truyền, sài đất hơi chua, có vị ngọt, quy kinh can, tính mát, thận, có tác dụng thanh nhiệt.

2. Tác dụng dược lý của cây cúc dại

Cây cúc dại theo các bác sĩ Đông y có tác dụng như: cầm ho, mát máu, mát gan, chữa viêm cơ, viêm bàng quang, tiêu độc, tiêu viêm, tiêu đờm, viêm tuyến vú, cảm mạo, sốt liên miên, mụn nhọt, lở loét ngoài da. Thường dùng sài đất tươi, nhưng cũng có thể dùng khô nhưng tác dụng dược lý không bằng dạng tươi.

3. Liều lượng an toàn

  • Sử dụng ở dạng tươi: mỗi ngày dùng 50-100g giã chung với một ít muối ăn, đun với 100ml nước, để nguội. Chắt lấy phần nước chia làm 2 lần uống trong ngày, còn bã có thể dùng để đắp vào nơi cần tổn thương.
  • Sử dụng ở dạng khô: dùng 50g sài đất khô sắc với 500ml nước, khi cô còn 200ml thì chia làm 2 lần uống trong ngày.
  • Đối với trẻ em thì uống bằng ⅓ hoặc ½ liều lượng của người lớn.
  • Liệu trình điều trị thường kéo dài từ 1-2 ngày hoặc có thể 5-7 ngày.

4. Độc tính khi dùng quá liều

Bạn nên xin kiến của bác sĩ trước khi sử dụng loại thảo dược này.

Trước khi, uống hoặc đắp thuốc lên da bạn nên đổ một ít thuốc ra cổ tay, để có thể biết được bạn có bị kích ứng với các thành phần của thuốc hay không. Nếu da không bị dị ứng thì bạn có thể dùng thuốc bình thường.

Do loài cây này có tính hàn cao nên chú ý khi sử dụng cho người có huyết áp thấp tránh các tác dụng không cần thiết.

Cây sài đất
nên xin kiến của bác sĩ trước khi sử dụng loại thảo dược này

Công dụng, lợi ích cho sức khỏe con người của cây sài đất

Một số công dụng của cây sài đất trong điều trị các bệnh lý đã được Y học cổ truyền nghiên cứu và công bố như: thanh nhiệt, tiêu độc, sốt cao, trị các bệnh lý về da như là rôm sảy, chàm, viêm nhiễm ngoài da (viêm da cơ địa), mẩn ngứa ngoài da, mề đay, do eczema, dị ứng các loại, mụn nhọt (mụn) ngoài da, viêm tuyến vú, 

Ngoài ra cây sài đất còn điều trị viêm bàng quang, viêm gan, vàng da, hở van tim, sỏi thận, hạ sốt,…

Cây húng trám được sử dụng để điều trị các bệnh ngoài da

Một số bài thuốc của cúc dại

Ngày nay, có rất nhiều cách sử dụng cây sài đất như là tắm, đắp hoặc uống thuốc được điều chế từ thảo dược này.

1. Cây sài đất tắm cho bé

  • Bước 1: Các mẹ nên lót một cái khăn dưới đáy chậu, tránh làm trơn trợt bé.
  • Bước 2: Mẹ bắt đầu đổ nước ấm và nước cúc giáp vào chung, chú ý nhiệt độ nước phải phù hợp với da bé, tránh làm bỏng da em bé.
  • Bước 3: Dùng khăn bông mềm và thấm vào nước đã pha, lau từ mặt, cổ, lưng, bụng của bé, các mẹ chú ý khi lau ở những nơi có rôm sảy, mụn nhọt nên lau nhẹ nhàng tránh làm vết thương bị tổn thương dẫn đến vỡ bóng nước. Đối với vùng nách và cổ cần căng da để có thể lau cho sạch.
  • Bước 4: Tắm lại bé bằng nước sạch và lau khô bé bằng khăn sạch, sau đó mặc đồ sạch sinh hoạt bình thường.

2. Tắm lá cây sài đất

Cần chuẩn bị: 1 nắm sài đất tươi, 10 gam ô liên rô, 10 gam ké đầu ngựa, 2 lít nước sạch

  • Bước 1: Rửa sạch 3 nguyên liệu đã chuẩn bị.
  • Bước 2: Đun sôi 3 nguyên liệu trên với 2 lít nước.
  • Bước 3: Cho nước sôi trong 10 phút, để các tinh dầu bên trong thảo dược được tiết ra hoàn toàn, sau đó chắt nước bỏ bã và đổ nước vào chậu sạch.
  • Bước 4: Đợi nước ở nhiệt độ thích hợp thì dùng để rửa những vùng da bị bệnh, pha thêm nước và bắt đầu tắm toàn thân.

Áp dụng phương pháp này 1-2 lần cho 1 tuần để sát khuẩn những vùng da bệnh, đồng thời giảm ngứa cho da.

3. Rửa mặt bằng cây sài đất

Đem lá sài đất rửa sạch và ngâm với nước muối tầm 5 phút. Sau đó, xay nhuyễn lá, lấy bã đắp lên vùng da bị bệnh. Giữa trong 10 – 15 phút, tiếp theo rửa sạch vùng da đó với nước sạch. Bạn nên vệ sinh da mặt bằng nước ấm trước khi thực hiện thì hiệu quả sẽ tốt hơn. Cần kiên trì điều trị 2-3 lần trong một tuần để có thể kết quả mong muốn.

Ngoài ra, còn rất nhiều bài thuốc hay về loài cây này, bạn có thể tham khảo thêm ý kiến của các bác sĩ để lựa chọn phương pháp phù hợp với bệnh của mình nhất.

Cây sài đất
Một số lưu ý khi dùng cây sài đất chữa viêm da cơ địa

Những điều kiêng kỵ và lưu ý khi dùng húng trám

Bạn nên xin phép ý kiến của bác sĩ khi muốn sử dụng húng trám để điều trị bệnh. Nếu bạn mẫn cảm với bất kì thành phần nào của cây nên hỏi ý kiến của bác sĩ.

Nên thảo luận với bác sĩ khi bạn có các bệnh lý khác, bạn là phụ nữ mang thai hoặc cho con bú, đang sử dụng các loại thuốc khác,… Không nên tự ý sử dụng khi bác sĩ chưa cho phép.

Lựa chọn những nơi chuyên cung cấp thuốc, dược phẩm uy tín như là Nhà thuốc apharma.

Nơi bán thuốc, thảo dược uy tín

Hiện nay, có rất nhiều cơ sở bán thuốc hoặc thảo dược uy tín và Công ty cp dược phẩm Apharma cũng là một trong những nhà thuốc luôn đảm bảo chất lượng khi cung cấp các sản phẩm cho khách hàng. Đồng thời tại nhà thuốc của chúng tôi, bạn sẽ được tư vấn tận tình từ các chuyên viên, bác sĩ, không những vậy bạn còn được nhận rất nhiều ưu đãi từ nhà thuốc. 

Đặc biệt, Nhà thuốc Apharma đã có các dịch vụ mua thuốc online, nhằm tạo sự thuận tiện cho các khách hàng công ty đã có các chi nhánh trên khắp cả nước, vì vậy bạn có thể mua hàng ở bất kỳ đâu trên cả nước.

Bên trên là toàn bộ thông tin chúng tôi đã tổng hợp được về cây sài đất. Rất mong chúng tôi đã làm hài lòng các bạn, đồng thời hy vọng rằng những gì chúng tôi đem lại sẽ giúp ích cho bạn và mọi người xung quanh của bạn. Chúc bạn và gia đình luôn có một cuộc sống ngập tràn hạnh phúc.

Rate this post

Trả lời

Email của bạn sẽ không được hiển thị công khai. Các trường bắt buộc được đánh dấu *