Cây rau má

Rau má là loại cây quen thuộc với nhiều công dụng khác nhau: làm thức ăn, làm đồ uống giải khát và làm thảo dược tốt cho sức khỏe. Hôm nay, hãy cùng Apharma tìm hiểu về rau má và những công dụng mà loài thảo dược này đem đến cho sức khỏe con người nhé!

Cây rau má là gì?

Rau má là loài cây quen thuộc ở Việt Nam. Được biết đến với nhiều tác dụng như giải độc, tiêu nhiệt, dưỡng âm,… rau má thường được dùng để làm thuốc điều trị các bệnh như ngộ độc thực phẩm, viêm amidan, viêm họng,… Bên cạnh đó, người ta thường dùng rau má với mục đích hỗ trợ giảm các triệu chứng bệnh ngoài da hay cải thiện tình trạng các bệnh về tim mạch, bệnh thần kinh.

Các tên gọi khác của cây rau má bao gồm: Mã đề thảo, thổ tế tân, tích tuyết thảo, liên tiền thảo, băng khẩu uyển, địa tiền thảo và lão công căn.

Cây rau má thuộc họ Apiales, có tên khoa học là Centella asiatica và có tên tiếng Anh là Gotu Kola.

Đặc điểm và phân bổ của cây rau má

Cây rau má nằm trong nhóm cây thân thảo với nguồn gốc ban đầu đến từ nước Úc, quần đảo New Guinea, các đảo thuộc Thái Bình Dương, Malaysia, Melanesia và một số khu vực châu Á. Hình dạng phổ biến của cây rau má là dạng giống những đồng tiền tròn và xếp nối nhau, vì vậy nên loài cây này còn được gọi là cây liên tiền thảo.

Cây rau má có thân nhỏ, thường mọc bò nhiều nhất ở những vùng đất ẩm mát. Thân cây mảnh, lá thường tụ thành khoảng 2 – 5 lá trên một mấu và mọc so le nhau. Hoa của cây rau má có màu trắng và quả thường có màu nâu đen.

Về phân bố vị trí, cây rau má thường mọc dại ở những vùng đất ẩm thấp. Có thể dễ dàng tìm được ở bờ mương, thung lũng tại Việt Nam. Cây rau má cũng có thể được tìm thấy dưới các tán lá của vườn cây, men bờ ruộng,… Ở một số khu vực như Tiền Giang và TP.HCM, một vài giống cây rau má còn được trồng chuyên canh thành các vùng rau lớn.

Thành phần hóa học của cây rau má và bộ phận thường được sử dụng

Các nhà khoa học đã nghiên cứu và đưa ra các chất có trong cây rau má, cụ thể là:

• Beta carotene
• Sterol
• Alkaloid
• Saponin
• Canxi
• Magie
• Sắt
• Flavonol
• Mangan
• Phốt pho
• Kẽm
• Kali
• Các loại vitamin như vitamin B1, B2, B3, Vitamin C, K,…

Theo đó, nghiên cứu cho thấy các thành phần hóa học bên trong 100g chiết xuất cây liên tiền thảo gồm:

• Nước: 88,2g
• Chất đạm: 3,2g
• Tinh bột: 1,8g
• Cellulose: 4,5g
• Vitamin C: 3,7mg
• Vitamin B1: 0,15mg
• Canxi: 2,29mg
• Phốt pho: 3,1mg
• Beta carotene: 1,3mg
• …

Bộ phận thường dùng của cây rau má: Toàn bộ cây, cách sơ chế thường là dùng tươi hoặc phơi khô, sấy khô.

Công dụng của cây rau má

Rau má là một loài cây chứa nhiều dưỡng chất tốt, đồng thời còn có nhiều dược tính có thể chữa bệnh. Vì vậy, từ xưa cây rau má đã được sử dụng để tạo ra nhiều bài thuốc chữa bệnh.

Thảo dược rau má thường được sử dụng nhiều để làm thuốc trong y học cổ truyền của Trung Quốc và Ayurvedic. Các phần trên thân cây được sử dụng làm thuốc trị nhiễm khuẩn, nhiễm trùng do vi khuẩn, vi rút hay ký sinh trùng. Các loại bệnh thường được điều trị bằng thuốc rau má bao gồm:

• Nhiễm trùng đường tiết niệu
• Zona thần kinh
• Bệnh phong, tả, lỵ
• Giang mai
• Các bệnh cảm cúm, cúm lợn (H1N1)
• Bệnh lao
• Bệnh sán máng
• …

Bên cạnh đó, người ta còn dùng rau má để điều trị các chứng lo lắng, mệt mỏi, trầm cảm, rối loạn tâm lý, giúp cải thiện trí nhớ và hỗ trợ điều trị chứng bệnh Alzheimer. Ngoài ra, thảo dược từ cây rau má còn có tác dụng chữa lành những vết thương, chấn thương đồng thời cải thiện các vấn đề về lưu thông máu.

Rau má còn được nhiều người sử dụng như một loại thuốc trị say nắng, viêm màng phổi, viêm amidan, vàng da, đau dạ dày, tiêu chảy, động kinh, hen suyễn, tiểu đường, thiếu máu, viêm gan, lupus đỏ hệ thống,… tác dụng hỗ trợ điều trị các chứng bệnh này rất tốt.

Rau má được dùng để chữa lành vết thương, giảm sẹo bằng cách thoa trực tiếp lên da. Các vết thương mà rau má có thể chữa lành bao gồm cả vết rạn da do mang thai ở phụ nữ. Phụ nữ còn có thể sử dụng rau má để ngừa thai, khơi dậy ham muốn trong chuyện vợ chồng, không hành kinh,…

Y học Ấn Độ cho biết, rau má là thuốc lợi tiểu, rất bổ và có tác dụng tăng dinh dưỡng tốt. Cây rau má được sử dụng để tạo ra các vị thuốc bổ thần kinh, điều trị vết thương ở Napal rất phổ biến. Trong khi đó,ở Madagascar, loài cây này được sử dụng làm thuốc hỗ trợ chữa loét đường tiêu hóa và làm liền sẹo.

Cơ chế hoạt động của cây rau má

Trong cây rau má chứa nhiều chất có tác dụng giảm huyết áp tĩnh mạch và giảm viêm. Sử dụng rau má còn giúp tăng sản sinh collagen, vừa đẹp da lại chữa lành các vết thương hiệu quả.

Một số bài thuốc trị bệnh từ cây rau má

Bài thuốc chữa đau bụng, lỵ, tiêu chảy từ cây rau má: Lấy cả cây rau má với khối lượng 30 – 40g đem rửa sạch và thêm chút muối rồi ăn sống. Nếu không ăn được sống bạn có thể luộc để ăn.

Bài thuốc chữa đau bụng kinh, đau lưng từ cây rau má: Rau má được hái khi mới ra hoa, sau đó phơi khô, tán nhỏ để uống. Thực hiện uống mỗi ngày 1 lần vào buổi sáng với liều lượng khoảng 2 muỗng cà phê.

Dùng rau má để chữa vàng da do thấp nhiệt: Dùng 30 – 40g rau má sắc uống cùng 30g đường phèn.

Dùng rau má để chữa tiểu ra máu: Chuẩn bị một nắm rau má cùng với một nắm ích mẫu thảo rửa sạch, sau đó giã thật nát và chắt lấy nước để uống.

Để chữa táo bón bằng cây rau má, có thể lấy 30g cây rau má tươi đem giã nát và đắp vào rốn.

Để chữa áp xe vú giai đoạn đầu bằng cây rau má, bạn chỉ cần sắc loại thảo dược này với vỏ cau và uống. Để tăng hiệu quả điều trị, có thể pha cùng một chút rượu.

Cây rau má cũng có khả năng chữa lở loét vùng lưng khi được rửa sạch giã nát, lấy nước cốt hòa cùng bột nếp thành dạng gel và thoa lên vùng da bị lở loét.

Cây rau má được hái về rửa sạch, sau đó giã nát và đắp lên vùng da bị nhọt có thể chữa nhọt hiệu quả.

Để chữa sưng nề do chấn thương mềm, có thể dùng 20 – 30g cây rau má tươi giã nát, chắt lấy nước uống cùng một chút rượu.

Để chữa viêm amidan, viêm họng, người ta thường dùng khoảng 60g cây rau má tươi đem giã nát, ép lấy nước pha cùng với nước ấm để uống.

Để chữa xuất huyết bằng cây rau má, người ta thường lấy 30 – 100g cây rau má tươi sắc lấy nước uống, hoặc giã nát rồi chắt nước cốt để uống.

Cây rau má có thể dùng để giải ngộ độc thực phẩm, ngộ độc thuốc bằng cách: Giã nát cây tươi chắt lấy nước cốt để uống. Có thể uống không hoặc pha với ít đường phèn cho dễ uống.

Dùng cây rau má hỗ trợ chữa cảm nắng, hoa mắt, chóng mặt, nhức đầu và buồn nôn theo các bước sau: Lấy 1 nắm cây rau má tươi rửa thật sạch, sau đó giã nhuyễn chắt lấy nước cốt. Đem phần nước cốt pha loãng cùng với 1 chút muối để uống. Còn phần bã sau khi giã lấy đắp lên trán và vùng thái dương để tăng hiệu quả điều trị.

Đối với chứng biếng ăn của trẻ gây ra còi cọc, đi ngoài phân sống, có thể điều trị bằng cây rau má với cách sau: Lấy 1 nắm to rễ cây rau má rửa sạch, để ráo nước rồi đem tán bột. Lấy bột đó hòa vào với cháo hoặc nấu chung với bột gạo để cho trẻ ăn.

Trẻ biếng ăn, còi cọc, đi ngoài phân sống: Rửa sạch một nắm to rễ cây, để ráo nước, tán bột cho vào cháo hoặc nấu chung với bột gạo.

Ngoài các tác dụng chữa bệnh, cây rau má còn có khả năng trị sẹo, mờ thâm hiệu quả. Các loại sẹo mà loài cây này có thể trị bao gồm:

• Sẹo lõm
• Sẹo lồi
• Sẹo thâm

Một số tác dụng phụ không mong muốn khi sử dụng thảo dược từ cây rau má

Rau má là loài thảo dược có nhiều dược tính và được khuyên không nên lạm dụng thuốc quá nhiều. Dưới đây là một số tác dụng phụ có thể kể đến khi dùng loại rau này quá nhiều như sau:

• Rau má có tính hàn, dễ gây lạnh bụng và tiêu chảy, ảnh hưởng đến hệ tiêu hóa và đôi khi có thể khiến bạn bị rối loạn tiêu hóa.
• Dùng quá nhiều rau má trong thời gian dài có thể làm giảm khả năng thụ thai ở phụ nữ. Nghiêm trọng hơn là tăng nguy cơ sảy thai nếu phụ nữ trong thai kỳ sử dụng quá nhiều
• Có thể gây tổn thương gan. Người bị bệnh gan nên tránh sử dụng rau má
• Gây buồn ngủ nếu bạn sử dụng thuốc từ rau má sau khi phẫu thuật. Vì vậy, bạn không nên sử dụng các loại thuốc từ rau má trong ít nhất 2 tuần trước khi tiến hành phẫu thuật.
• Một số thử nghiệm lâm sàng còn cho thấy rau má còn có thể gây ra các vấn đề liên quan đến viêm da, trong quá trình sử dụng, nếu bạn gặp phải bất cứ dấu hiệu khác thường nào cần liên hệ ngay với bác sĩ để được tư vấn.

Địa chỉ cung cấp các loại thuốc từ cây rau má

Bên cạnh các thông tin về cây rau má, một điều bạn cần chú ý nữa là địa chỉ bán thuốc từ cây rau má uy tín. Nếu các bạn đang có nhu cầu tìm mua các loại thuốc từ cây rau má uy tín thì hãy đến với Nhà thuốc trực tuyến Apharma. Bạn có thể mua online trên website của Apharma hoặc mua trực tiếp tại hệ thống các cửa hàng của chúng tôi trên khắp cả nước.

Trên đây là các thông tin về cây rau má mà Apharma tổng hợp được. Cần lưu ý rằng những thông tin này chỉ mang tính chất tham khảo. Cảm ơn các bạn đã quan tâm và theo dõi bài viết. Mong rằng bài viết đã cung cấp thông tin hữu ích cho các bạn.