Cây câu đằng từ xưa đã được xem như một vị thuốc quý trong các bài thuốc có tác dụng chữa rối loạn chức năng thần kinh trong Y học cổ truyền Trung Quốc. Đối với y học hiện đại, cây câu đằng có ý nghĩa quan trọng như thế nào? Để tìm hiểu tất cả thông tin về dược liệu quý này thì mời bạn đọc cùng theo dõi bài viết sau đây của nhà thuốc Apharma nhé!
Tìm hiểu về cây câu đằng
1. Hình ảnh của cây câu đằng
Cây câu đằng là một dạng cây thuộc thân leo, các cành non thường có những rãnh dọc vuông góc với nhau, có màu xanh nhạt. Khi già thì cây chuyển sang màu xám đen. Cuống câu đằng thường ngắn, mọc đối xứng với nhau, mỗi là thường có gai nhỏ mọc cong xuống dưới. Mấu và gai xen lẫn với nhau. Hoa cây câu đằng mọc thành cụm hoặc từng chùm, dưới dạng hình cầu hoặc mọc đơn lẻ ở vùng đầu cành, kẽ lá,…Quả có hình dáng dài và dẹt, ở trong có chứa nhiều hạt có cánh.
2. Chi tiết đặc điểm của dược liệu cây câu đằng
Dược liệu quý câu đằng có một số đặc điểm nhận dạng dễ dàng nhận thấy như sau:
Cành và thân cây có hình vuông, có các mấu gai nhỏ dưới dạng hình lưỡi câu, mỗi mấu dài từ 2 – 3cm với đường kính 5mm. Phần lớn mấu thân sẽ có một đôi móc câu cong, đối diện nhau. Khi phơi khô thì vỏ ngoài của dược liệu sẽ chuyển sang màu nâu xám, bên trong thì có màu nâu sáng hoặc vàng. Khi phơi xong câu đằng thường cứng, dai, không có mùi vị gì đặc trưng. Câu đằng có 2 loại là câu đằng 1 móc và 2 móc. Câu đằng 2 móc thường được sử dụng nhiều hơn câu đằng 1 móc.
3. Địa điểm có thể tìm thấy cây câu đằng
Câu đằng thường được trồng và phân bố chủ yếu ở những vùng có khí hậu nhiệt đới và cận nhiệt đới như Ấn Độ, Malaysia, Việt Nam. Tại Việt Nam, cây câu đằng được phân bố nhiều ở các tỉnh miền núi phía Bắc như Cao Bằng, Lạng Sơn, Yên Bái và một số tỉnh trung du Bắc Bộ.
Bộ phận cây câu đằng được dùng để chế biến thành thuốc
Bộ phận của cây câu đằng được sử dụng để làm vị thuốc nhiều nhất chính là đoạn thân, các cành có mấu gai xen ở kẽ lá hoặc phần gai cong thành dạng lưỡi câu.
1. Thu hoạch và sơ chế dược liệu
Câu đằng thường được trồng trọt và thu hái quanh năm, đặc biệt vào tháng 7 – 8 là mùa thu hoạch chính bởi vì lúc này các bộ phận gai của cây đã đủ già. Sau khi thu hoạch xong thì câu đằng được đem chặt riêng các đoạn có móc câu ra, sau đó rửa sạch, tiến hành phơi hoặc sấy khô.
2. Bảo quản dược liệu sau khi sơ chế
Bảo quản câu đằng thường được bảo quản bằng cách sấy khô. Sau khi sấy có thể đựng dược liệu trong túi nilon hoặc hũ thủy tinh đậy có nắp đậy kín để thuốc không bị ẩm mốc. Chú ý cần bảo quản thuốc ở nơi khô thoáng với độ ẩm không quá 12%.
3. Thành phần hóa học của cây câu đằng
Một số nghiên cứu cho thấy cây câu đằng có chứa thành phần chính là Alcaloid. Trong thân và rễ câu đằng là chứa khoảng 0,041% Alcaloid và toàn bộ bộ phận còn lại chưa khoảng 28,9% rhynchophyllin và iso rhynchophyllin. Ngoài ra, Alcaloid còn có ở các bộ phận khác như:
- Thân, lá và móc câu là nơi có chứa nhiều isocorynoxcin, corynoxcin, rhynchophyllin, iso rhynchophyllin.
- Thân và lá có chứa có thành phần khác như akumigin, rhynchophin, valestachotchamin.
- Vỏ, thân, cành có chứa hirsutene, hirsutene.
4. Cách bào chế câu đằng thành thuốc
Cây câu đằng sẽ được sấy khô, tiến hành thái nhỏ, sao khô, khi sử dụng thì dùng để sắc với nước hoặc có thể tán thành bột mịn hòa tan vào nước uống.
Tác dụng của cây câu đằng đối với sức khỏe con người
Với nhiều thành phần nổi bật như vậy thì tác dung của cây câu đằng đối với sức khỏe con người như thế nào? Mục sau đây sẽ giúp các bạn hiểu rõ hơn về tác dụng của cây câu đằng nhé!
1. Cây câu đằng điều hòa huyết áp, hỗ trợ giảm huyết áp
Câu đằng và các chế phẩm thuốc từ cây đều có tác dụng giúp hạ huyết áp hiệu quả. Chất kiềm trong câu đằng sẽ giúp cho việc ổn định huyết áp tốt hơn bao giờ hết. Các vị thuốc từ câu đằng tác động trực tiếp vào trung tâm ức chế trung khu thần kinh vận mạch, từ đó làm giãn mạch ngoại vi tạo lực cản để hạ áp. Câu đằng khi đun trong thời gian dài sẽ làm cho tác dụng giảm đi vì vậy cần lưu ý không đun thuốc quá lâu.
2. Câu câu đằng có tác dụng điều hòa thần kinh, an thần
Y học xưa đã chứng minh nước sắc câu đằng và chiết xuất từ nước câu đằng có tác dụng an thần và chống co giật trên động vật. Tuy nhiên dùng câu đằng một thời gian dài vì dược tính cao nên có thể gây ra buồn ngủ.
3. Câu đằng có tác dụng điều trị chứng hay khóc đêm ở trẻ
Trẻ nhỏ khi ngủ thường hay khóc đêm hoặc quậy phá mẹ phải thức trắng đêm. Vì vậy mẹ có thể sử dụng nước câu đằng nấu cho trẻ uống, mỗi ngày 1 lần trong vòng 3 ngày thì tình trạng trên sẽ không còn nữa.
4. Câu đằng có tác dụng chữa chóng mặt, đau đầu, choáng váng
Huyết áp cao là một trong những căn bệnh vô cùng nguy hiểm có thể dẫn đến đột tử, đứt mạch máu não. Chứng bệnh này thường mắc ở cả người già lẫn người trẻ. Để huyết áp ổn định thì người bệnh cần uống câu đằng 2 – 3 lần uống trong ngày, uống sau khi ăn 30 phút. Thực hiện kiên trì để bệnh tình được giảm và khắc phục.
5. Câu đằng chữa trị các triệu chứng của bệnh sốt uốn ván
Dùng 15g câu đằng đi sơ chế rồi cho vào ấm sắc cùng với 1 lít nước và một số dược liệu khác được kê bởi bác sĩ. Khi nấu xong thì chia làm nhiều lần uống trong ngày. Cần uống mỗi thang thuốc 1 ngày để cải thiện tình trạng bệnh đang diễn ra.
Cây câu đằng chữa các bệnh gì?
Cây câu đằng là một trong những dược liệu quý giúp cho hệ thần kinh được cải thiện. Cây câu đằng ngoài tác dụng điều hòa, an thần còn có một số tác dụng sau đây:
- Tác dụng trấn an tinh thần, điều trị co giật, chống động kinh
- Tác dụng bảo vệ các tế bào thần kinh, ngăn chặn quá trình lão hóa của cơ thể, chủ yếu là ở người già
- Tác dụng hỗ trợ điều trị cho người mắc bệnh Parkinson
- Điều trị chóng mặt, hoa mắt, nhức đầu, đau dây thần kinh.
- Điều trị bệnh cao huyết áp rất hiệu quả
- Trẻ em mắc bệnh về thần kinh
Đối tượng nên sử dụng cây câu đằng
- Người bị động kinh, tâm thần phân liệt, rối loạn chức năng thần kinh
- Người già bị mất trí nhớ và mắc bệnh Parkinson
- Người huyết áp cao dẫn đến gây hoa mắt, chóng mặt, đau đầu
- Trẻ em bị sốt co giật, quấy rối, khóc đêm
Cách dùng và liều lượng quy định
- Người dùng có thể sử dụng câu đằng dưới dạng bột hoặc phơi khô dùng để sắc lấy nước uống. Một lần dùng chỉ nên dùng khoảng 4 -9g câu đằng/ngày và tuyệt đối không nên lạm dụng thuốc. Một điều đặc biệt lưu ý khác là không nên nấu thuốc quá 10 phút sẽ làm mất tác dụng của thuốc.
- Nếu sử dụng quá liều lượng hoặc tự ý kết hợp với các loại thuốc tây khác thì sẽ gây ra nguy cơ dẫn đến phát sinh một số độc tính gây nguy hiểm đến tính mạng. Vì vậy, để sử dụng vị thuốc này an toàn người dùng cần tham khảo các ý kiến của chuyên gia hoặc người có chuyên môn trước khi kê đơn sử dụng.
Một số kiêng kỵ cần chú ý khi sử dụng cây câu đằng
Đối tượng nào không nên sử dụng cây câu đằng?
Mặc dù câu đằng là dược liệu mang nhiều lợi ích vô cùng tuyệt vời cho sức khỏe chúng ta, tuy nhiên không phải bất kỳ ai cũng có thể sử dụng để chữa bệnh được. Cần lưu ý cây câu đằng được chống chỉ định với một số trường hợp sau:
- Trẻ em trong độ tuổi dưới nửa năm tuổi.
- Người đang trong quá trình truyền máu.
- Người mắc bệnh huyết áp thấp.
- Phụ nữ mang bầu đang điều trị và sử dụng chung các loại dược liệu khác.
- Tuyệt đối không được tự kết hợp dược liệu với thuốc tây khi chưa hỏi ý kiến của bác sĩ.
Tương tác thuốc có thể diễn ra khi kết hợp với câu đằng
Hiện nay, chưa có nghiên cứu rõ ràng nào về các tương tác thuốc của câu đằng nhưng để an toàn cho sức khỏe và tính mạng của bệnh nhân thì bạn cần nên sử dụng dưới sự tư vấn của bác sĩ và dùng với liều lượng an toàn.
Cách sử dụng câu đằng hiệu quả cây câu đằng
Thông thường, câu đằng sẽ có liều lượng sử dụng riêng cho các đối tượng người bệnh khác nhau. Mỗi ngày chỉ nên sử dụng 6 – 15g dược liệu khô sắc để lấy nước uống, có thể dùng dạng bột pha cùng với nước đun sôi để nguội.
Liều lượng này có thể thay đổi phù hợp với các đối tượng bệnh nhân khác nhau, tăng hoặc giảm tùy thuộc vào độ tuổi, tình trạng sức khỏe của mỗi người. Ngoài ra, để sử dụng câu đằng không gây ra tác dụng phụ, bệnh nhân cũng nên lưu ý một số điều dưới đây:
- Không nên sắc thuốc trong thời gian quá lâu để tránh làm mất tác dụng tốt của thuốc
- Sử dụng ấm sứ hoặc thủy tinh để nấu và sắc thuốc thay vì sử dụng đồ dùng kim loại.
- Không được tự ý kết hợp các vị thuốc khác với câu đằng.
Kết luận
Câu đằng là một dược liệu vàng trong nền y học của nước ta. Không chỉ có tác dụng điều hòa thần kinh mà câu đằng còn có muôn vàn tác dụng trị liệu khác, mang lại những lợi ích vô cùng tuyệt vời cho sức khỏe người dùng
Trên đây, Apharma đã cung cấp một số thông tin chi tiết về loại thuốc từ câu đằng và một số chú ý người bệnh cần lưu ý khi sử dụng thuốc để đạt hiệu quả mong muốn. Nếu bạn nào đang muốn tìm hiểu thông tin về các sản phẩm thuốc, dược liệu được chiết xuất từ cây đằng thì có thể tham khảo trên website của Nhà thuốc Apharma.
Nếu bạn muốn tìm kiếm những sản phẩm y dược uy tín thì có thể liên hệ với công ty cổ phần dược phẩm Apharma. Bằng sự cam kết, Apharma đảm bảo những sản phẩm tại cửa hàng đều được nhập khẩu chính hãng từ các đối tác. Bên cạnh đó, khách hàng có thể tiến hành đặt hàng trên website trực tuyến bằng hình thức nhà thuốc online tại Apharma.
Hy vọng những thông tin trên có thể giúp ích cho các bạn trong quá trình tìm kiếm thuốc trị liệu của mình.
