Bệnh suy dinh dưỡng là gì? Nguyên nhân gây ra bệnh suy dinh dưỡng? Những triệu chứng và dấu hiệu nào cho thấy bạn bị thiếu dinh dưỡng? Hãy tìm hiểu ngay.
Là một căn bệnh hiện đang khá phổ biến ở các quốc gia nghèo và các nước đang phát triển trên thế giới, căn bệnh này không chỉ gây ra các ảnh hưởng đến sức khỏe mà còn để lại rất nhiều hệ lụy không chỉ có ở trẻ em mà còn xuất hiện ở mọi độ tuổi. Vậy bệnh suy dinh dưỡng là gì? Hãy cùng Apharma tìm hiểu ở bài viết bên dưới đây.
Bệnh suy dinh dưỡng là gì?
Là một thuật ngữ để chỉ những người không đủ cân nặng theo mức chuẩn, không đủ sức khỏe và ở trong tình trạng thiếu dinh dưỡng, các khoáng chất, vitamin và các protein cần thiết. Bệnh suy dinh dưỡng có thể ảnh hưởng đến mọi lứa tuổi gây ra nhiều tác hại nguy hiểm.
Suy dinh dưỡng ở trẻ em gây ra tình trạng chậm tăng trưởng, hạn chế khả năng hoạt động, làm suy yếu sự phát triển trí tuệ, khả năng giao tiếp và có thể mắc nhiều bệnh tật. Bệnh suy dinh dưỡng ở người lớn gây ra các bệnh mãn tính, biếng ăn, gia tăng mắc các bệnh lý, hệ miễn dịch yếu, dễ bị té ngã…
Nguyên nhân gây ra bệnh suy dinh dưỡng
Là do cơ thể thiếu những chất dinh dưỡng cần thiết, vì thế gây ra các hậu quả nghiêm trọng cho cơ thể, những nguyên nhân thường xuất phát từ hoàn cảnh sống, điều kiện kinh tế, thói quen ăn uống gây nên.
Tại các nước phát triển bệnh suy dinh dưỡng thường được gây ra bởi các nguyên nhân
- Sự thiếu hụt về số lượng và chất lượng thức ăn: một người nếu như không được cung cấp đủ thực phẩm hoặc đủ dưỡng chất sẽ gây ra tình trạng mắc bệnh suy dinh dưỡng, ngoài ra chế độ ăn không đủ chất còn phụ thuộc vào nhiều yếu tố, chẳng hạn như ăn không ngon miệng hoặc không muốn ăn sau đợt ốm dài, điều này đã làm giảm khả năng tiêu thụ các chất dinh dưỡng của cơ thể.
- Do gặp các vấn đề về tinh thần: Những người bệnh liên quan đến các chứng như tâm thần hoặc trầm cảm sẽ rất dễ mắc các thói quen ăn uống không đảm bảo như chán ăn hay ăn vô tội vạ dẫn đến cơ thể bị thiếu chất, suy dinh dưỡng bắt nguồn từ đây.
- Ảnh hưởng về khoảng cách và di chuyển: Điều này có nghĩa là những người có thể bị thiếu hụt dinh dưỡng do họ không thể mua được thực phẩm thường xuyên hoặc không thể chuẩn bị khẩu phần ăn được.
- Do các căn bệnh về tiêu hóa và dạ dày: Có những người ăn uống rất khoa học, tuy nhiên cơ thể của họ lại không hấp thụ được các chất dinh dưỡng cần thiết cho cơ thể, chẳng hạn như viêm loét đại tràng, bệnh rối loạn di truyền khiến cơ thể không dung nạp được gluten, dẫn đến hấp thụ thức ăn kém. Người bị ói mửa, tiêu chảy đều có thể là nguyên nhân suy dinh dưỡng vì mất các chất dinh dưỡng.
- Những người nghiện rượu: Đây là trường hợp mãn tính, những người này thường sẽ bị viêm dạ dày, suy yếu khả năng tiêu hóa thức ăn và các chất khoáng, vitamin nhất định. Ngoài ra rượu có chứa một lượng calo làm cho con người cảm thấy không đói, vì thế khiến cơ thể không được nạp thức ăn và các dưỡng chất cần thiết.
Tại các nước đang phát triển, nguyên nhân thiếu dinh dưỡng được gây ra bởi các yếu tố
Nguyên nhân suy dinh dưỡng ở các nước kém phát triển là do:
- Tình trạng thiếu hụt lương thực, thực phẩm: Đây là nguyên nhân khá phổ biến ở các quốc gia nghèo và đang phát triển do sự yếu kém và thiếu trình độ công nghệ trong sản xuất. Tình trạng thiếu lương thực và thực phẩm ở các quốc gia này luôn luôn xảy ra nên căn bệnh suy dinh dưỡng từ đó mà hình thành.
- Giá lương thực thực phẩm quá cao: Nguyên nhân do các nhà phân phối thực phẩm và lương thực đẩy mức giá bán lên quá cao khiến cho người dân không đủ chi phí để mua được, nạn đói thường có liên quan rất chặt chẽ với giá lương thực và thực phẩm tăng cao.
- Trẻ em bị thiếu sữa mẹ trong 6 tháng đầu tiên: Việc những trẻ em không được uống sữa mẹ trong 6 tháng đầu tiên sẽ dẫn đến thiếu dinh dưỡng ở trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ, ngoài ra nguyên nhân còn nằm ở việc người mẹ không đủ dinh dưỡng hoặc không biết cho con bú đúng cách.
Những dấu hiệu và triệu chứng thường gặp ở bệnh suy dinh dưỡng
Triệu chứng đối với bệnh suy dinh dưỡng ở người lớn
Bệnh suy dinh dưỡng ở người lớn sẽ có các triệu chứng sau đây:
- Mất các mô mỡ, khó thở dẫn đến suy hô hấp, phiền muộn trong người, giảm thân nhiệt cơ thể, hệ thống miễn dịch vị suy yếu làm tăng khả năng bị nhiễm trùng, các vết thương lâu lành hơn, nhạy cảm với thời tiết, giảm khối lượng cơ bắp, hạn chế khả năng sinh sản, giảm ham muốn tình dục.
- Ngoài ra còn có thể mắc những trường hợp nghiệm trọng hơn như: Da khô, xanh xao, mắt trũng và sâu, tóc rụng và khô, thiếu hụt dinh dưỡng nghiêm trọng còn dẫn đến mất phản xạ và thậm chí là tử vong trong vòng 8-12 tuần nếu không tiêu thụ được calo.
Triệu chứng đối với suy dinh dưỡng ở trẻ em
Suy dinh dưỡng ở trẻ em thường được chia làm 3 loại:
- Suy dinh dưỡng thể nhẹ cân: Trẻ có cân nặng thấp hơn so với mức tiêu chuẩn ở cùng độ tuổi và giới tính.
- Suy dinh dưỡng thể thấp còi: Khi chiều cao của trẻ thấp hơn mức quy chuẩn ở cùng độ tuổi và giới tính. Đây là thể suy dinh dưỡng mãn tính, có thể đã được hình thành từ trong bụng mẹ.
- Suy dinh dưỡng thể gầy còm: Cân nặng của trẻ thấp hơn so với tiêu chuẩn, cơ thể bị teo mỡ và cơ, là thể suy dinh dưỡng cấp tính và được xảy ra trong thời gian ngắn.
Ngoài ra còn có các thể suy dinh dưỡng khác dựa vào hình thái như là:
- Suy dinh dưỡng thể phù: Trẻ bị phù, rối loạn chức năng da, thiếu máu kéo dài, còi xương, mặt tròn trịa nhưng tay chân khẳng khiu, tóc thưa dễ rụng, hay quấy khóc, đây là thể nguy hiểm và khó điều trị và tỷ lệ tử vong khá cao. Nguyên nhân là do thiếu vitamin, khoáng chất và protid.
- Suy dinh dưỡng thể teo đét: Trẻ bị thiếu dinh dưỡng nặng dẫn đến gầy gò,da bọc xương, chán ăn, ủ rũ, thường xuyên mắc các chứng bệnh về tiêu hóa.
- Suy dinh dưỡng thể hỗn hợp: Sự kết hợp giữa thể phù và thể teo đét, nguyên nhân do thiếu vitamin, khoáng chất, protid và năng lượng.
Những phương pháp điều trị và phòng ngừa bệnh siêu dinh dưỡng
Các phương pháp điều trị khi thiếu hụt dinh dưỡng
Khi mắc bệnh, dù suy dinh dưỡng ở người lớn hay suy dinh dưỡng ở trẻ em cần phải điều trị triệu chứng và giải quyết nguyên nhân mắc phải, hậu quả của suy dinh dưỡng là rất nghiêm trọng, vì thế mà khi điều trị sẽ có một kế hoạch chăm sóc toàn diện, đảm bảo cung cấp đủ dưỡng chất cho bệnh nhân phục hồi.
Sau đây là một số biện pháp cũng như cách phòng chống thiếu dinh dưỡng ở trẻ em và người lớn mà ai cũng cần phải biết:
- Chế độ ăn uống khoa học và lành mạnh: Phải chuẩn bị một chế độ ăn đáp ứng được nhu cầu về hấp thụ năng lượng của cơ thể, khi không bổ sung được bằng cách ăn uống thì phải cân nhắc sử dụng thực phẩm chức năng để bổ sung đầy đủ các chất gồm protein, lipid, glucid, vitamin và khoáng chất cần thiết.
- Lên cho mình kế hoạch chăm sóc sức khỏe: Người mắc bệnh nặng, khi không thể nhai hoặc ăn bằng miệng thì phải có chế độ ăn uống riêng biệt, có thể nuôi ăn bằng ống sonde đặt qua miệng hoặc mũi, nuôi ăn bằng tĩnh mạch.
- Ngoài ra cần phải thường xuyên kiểm tra cân nặng và các chỉ số để đánh giá hiệu quả trong quá trình điều trị, từ đó có thể chuyển từ hỗ trợ ăn uống sang việc ăn bằng miệng bình thường nhằm giảm gánh nặng chăm sóc của người nhà.
Những biện pháp phòng ngừa bệnh suy dinh dưỡng
- Mẹ cho con bú trong 6 tháng đầu đời, ngoài ra chỉ được cho con uống sữa ngoài khi tình trạng người mẹ không đủ sữa cho con. Các bà mẹ cần phải học cách cho trẻ bú đúng cách để tránh thiếu dinh dưỡng cho bé.
- Ăn nhiều loại thức ăn có đủ dinh dưỡng, thay đổi các món ăn thường xuyên để kích thích sự ngon miệng, cần nên tập thể dục thường xuyên để cơ thể thèm ăn.
- Điều trị các bệnh về đường tiêu hóa, thêm các bữa ăn xen kẽ giữa các bữa chính. Chọn lựa các loại thực phẩm phù hợp với kinh tế nhưng đầy đủ dưỡng chất. Sử dụng thực phẩm chức năng thiên nhiên Sữa ong chúa tươi để tăng cường sức khỏe.
- Thường xuyên theo dõi cân nặng và các quá trình tăng trưởng để có những biện pháp ứng phó kịp thời.
Trên đây là toàn bộ những thông tin về bệnh suy dinh dưỡng cũng như dấu hiệu nhận biết thiếu dinh dưỡng mà nhà thuốc Apharma đã tìm hiểu và thu thập được để mang đến cho quý bạn đọc, hy vọng thông tin sẽ phù hợp và bổ ích với tất cả mọi người.