Hồi đầu thảo là loại cây gì? Đặc điểm nhận biết của cây hồi đầu thảo ra sao? Tác dụng và các lưu ý cần nhớ khi dùng sản phẩm từ cây để đảm bảo an toàn nhất?
Cây hồi đầu thảo là một vị thuốc đặc biệt với y học cổ truyền của nước ta. Tuy rằng nó có tác dụng rất lớn trong việc điều trị bệnh nhưng không nhiều người lại thực sự hiểu hết được cách dùng cũng như là phương pháp nhận biết loại cây này. Từ đó có thể dẫn tới một số hậu quả vô cùng xấu có thể xảy ra. Để hạn chế việc này xảy ra, hãy cùng Apharma tìm hiểu ngay về cây thuốc này với bài viết dưới đây nhé!
Cây hồi đầu thảo là gì?
Loại thảo dược này có rất nhiều tên gọi khác nhau. Tùy theo từng vùng miền, địa phương mà sẽ thay đổi. Có thể kể đến như:
- Tên thường gọi: Vùi sầu, vạn bố, cây vùi đầu, thủy điền thất,.. Đặc biệt người dân tộc Tày còn gọi là mần tảo lấy hay với người Thái là bơ bỉa mến.
- Tên khoa học (Tên tiếng anh): Tacca plantaginea (Hance) Drenth.
Mô tả chi tiết cây hồi đầu thảo
1. Đặc điểm hình dáng của cây
Cây thuốc hồi đầu thảo là một loại thực vật sở hữu thân mềm và có thể nở hoa. Nó lần đầu tiên xuất hiện trong các nghiên cứu khoa học kể từ khoảng thời gian là năm 1972. Cây khi trưởng thành hoàn toàn có thể đạt chiều cao dao động từ 15 đến 25cm. Ngoài ra, cây còn xuất hiện những đặc điểm nổi bật giúp bạn dễ dàng nhận biết được chúng.
- Rễ của cây thường phình to khi trưởng thành, có hình tròn hoặc quả trứng.
- Thân của cây bị tiêu biến khiến cho lá mọc trực tiếp lên từ củ.
- Màu của lá có màu xanh mướt, nhọn ở phần đầu và phình to ở phần thân. Mỗi một là khá to khi có chiều dài là 10-20cm, chiều rộng là 2-5cm. Kết nối là với phần khác của cây là cuống có chiều dài thông thường khoảng từ 5cm đến 7cm. Phía trên của lá nhẵn bóng, không có lông giúp ta quan sát một cách cực kỳ rõ nét được những phần phiến chạy dọc khắp nó.
- Phần hoa của cây có màu tím. Thời gian mọc rơi vào từ tháng 9 đến tháng 12 trong năm. Khi mọc sẽ mọc lên thành từng cụm hoa riêng biệt. Mỗi cụm có hình tán và sở hữu 6-10 hoa, có khuynh hướng phát triển cong dần xuống đất. Trong đó, mỗi hoa lại có 6 phiến và 4 lá nhỏ màu tím.
- Về phần quả của cây thì ở dạng nang. Đỉnh mỗi quá lại mở không đều nhau. Phía trong mỗi quả chứa nhiều các hạt nhỏ có màu nâu và hình thoi.
2. Khu vực phân bố của cây
Cây hồi đầu thảo được tìm thấy tại vô vàn các khu vực khác nhau ở châu Á như: Việt Nam, Trung Quốc, Ấn Độ, In-đô-nê-si-a, Myanmar, Lào, Campuchia,.. Trong nước ta thì cây mọc nhiều tại những tỉnh trung du, vùng núi phía bắc như là Thái Nguyên, Cao Bằng, Vĩnh Phúc,..
Ngoài ra, cây còn đặc biệt phát triển tốt ở những nơi sở hữu khí hậu ẩm, mát, ven suối.
Những bộ phận có thể được dùng làm dược liệu
Bộ phận chính được sử dụng cho lĩnh vực y học là thân và rễ của cây hồi đầu thảo. Các bộ phận khác vẫn chưa có những ghi nhận cụ thể về tác dụng.
1. Phương pháp thu hoạch, sơ chế và bảo quản thành phẩm từ cây
Thời gian trồng của loại cây này rơi vào mùa xuân hoặc thu. Khi trồng sẽ sử dụng phương pháp gây giống bằng củ tương tự với nghệ hay gừng. Sau đó từ 5-6 tháng là có thể tiến hành thu hoạch được.
Khi thu hoạch, toàn bộ cây sẽ được nhổ lên khỏi mặt đất. Tiếp theo, người nông dân sẽ tiến hành cắt bỏ toàn bộ rễ con thừa và lá cây, đem đi rửa với nước sạch nhằm loại bỏ bụi đất. Sau đó tùy vào phương pháp sử dụng mà sẽ dùng ngay hoặc xắt nhỏ và đem phơi khô.
Khi đã có được thành phẩm, bạn nên bảo quản nó ở những nơi khô ráo, thoáng mát, tránh để nước xâm nhập gây ra tình trạng ẩm mốc có thể làm hư hỏng hay biến chất.
2. Cách nhận biết thành phẩm tốt từ cây hồi đầu thảo
Đặc điểm đầu tiên là hình dáng của phần củ có hình tròn hoặc hình quả trứng. Bên trong củ sẽ có màu vàng, khi được phơi khô hoàn toàn sẽ chuyển sang màu be nhạt. Mùi hương gần giống mùi của củ nghệ, khi phơi khô sẽ gần giống với mùi củ tam thất. Tuy nhiên loại củ này lại có vị nhạt.
Thành phần dược liệu của cây
Vị thuốc hồi đầu thảo bao gồm rất nhiều các chất hóa học. Tuy nhiên quan trọng nhất vẫn là saponin steroid bởi chất này khi thủy phân sẽ tạo ra diosgenin, rất lợi cho sức khỏe con người.
Phương pháp bào chế và sử dụng
Cách thức sử dụng loại dược liệu này cũng khá đơn giản. Đầu tiên là đem củ của cây đem đi ủ nhằm làm mềm đi. Xắt lấy từng lát mỏng đem đi tẩm với củ gừng tươi. Cuối cùng là bỏ vào chảo sao cho nóng và vàng đều.
Khi dùng thì sắc lên với nước hoặc thậm chí là thuốc bột hoặc thuốc viên.
Vị thuốc của cây hồi đầu thảo
1. Tính chất – mùi vị
Cây có tính bình. Khi uống vào có vị khá đắng và hơi the nhẹ.
2. Tác dụng dược lý cây
Theo những tài liệu đông y ở nước ta, cây thảo điền thất có công dụng cụ thể là thông kinh mạch và khí huyết, bồi bổ máu, làm tan vết tụ máu, giảm sưng tấy, tiêu thũng, giúp nhuận tràng tốt hơn cho đường ruột, kích thích hoạt động của hệ tiêu hóa. Ngoài ra, nó còn giúp chị em phụ nữ điều hòa được chu kỳ kinh nguyệt của bản thân.
3. Liều lượng sử dụng an toàn
Chia làm 2 cách:
- Dùng trong: Mỗi ngày cần uống 2-4 gram ở dạng viên, bột hoặc 6-12 gam khi sắc với nước. Bên cạnh đó, bạn cũng có thể cân nhắc phương pháp sử dụng là ngâm với rượu uống.
- Dùng ngoài: Không giới hạn về liều lượng dùng một ngày.
4. Độc tính khi dùng quá liều
Được đánh giá là cực kỳ an toàn với người sử dụng, cho đến nay vẫn chưa có bất kỳ ghi nhận nào về các vấn đề khi dùng quá liều. Tuy vậy, bạn vẫn nên thật thận trọng trong quá trình uống các sản phẩm từ cây hồi đầu thảo để đảm bảo không xảy ra bất cứ tình trạng xấu có thể gặp phải.
Công dụng, lợi ích cho sức khỏe con người của cây thảo dược hồi đầu thảo
Tác dụng cây hồi đầu thảo khá đa dạng. Nếu mắc những vấn đề sức khỏe dưới đây, bạn có thể cân nhắc việc sử dụng thuốc:
- Đau quặn dạ dày.
- Viêm xơ gan mãn tính.
- Chứng táo bón.
- Mụn nhọt nổi ngoài da.
- Bầm tím, tụ máu trên cơ thể.
- Viêm dạ dày tá tràng.
- Hệ tiêu hóa hoạt động kém hiệu quả.
- Đau đớn do kinh nguyệt gây ra.
- Chu kỳ kinh nguyệt thất thường, không đều.
Cần kiêng kị gì khi sử dụng
Để an toàn và đạt được hiệu quả cao nhất trong quá trình dùng, bạn nên có những lời khuyên và sự tư vấn kỹ càng từ phía y bác sĩ trước khi sử dụng các thành phẩm từ cây hồi đầu thảo. Đặc biệt cần phải tuân thủ nghiêm ngặt những lời khuyên được đưa ra. Bên cạnh đó, tương tác thuốc cũng là vấn đề mà bạn nên để ý khi dùng.
Những bài thuốc dân gian quý có thành phần từ cây thảo dược hồi đầu thảo
Do được sử dụng từ lâu đời nên loại cây này có mặt trong rất nhiều bài thuốc trị bệnh hiệu quả. Với mỗi loại bệnh khác nhau, liều lượng cũng sẽ không hề giống nhau. Có thể nhắc đến như:
- Điều trị chứng mụn nhọt, sưng tấy ở ngoài da và vết thương: Bạn cần chuẩn bị một phần củ tươi, giã nát rồi đổ vào đó một ít nước. Cho hỗn hợp vào một chiếc khăn xô trắng rồi vắt lấy nước uống. Phần bã thừa có thể được lấy đắp lên vết thương.
- Điều trị các triệu chứng đau và điều hòa được chu kỳ kinh nguyệt: Chuẩn bị một phần hồi đầu thảo khô, đem tán thành bột mịn. Sau đó cho vào lọ hoặc túi nilon nhằm bảo quản tốt nhất cho sản phẩm. Kể từ khi có kinh đến khi được uống thuốc là 2 tuần, kéo dài trong 10 ngày. Mỗi ngày uống sẽ lấy 10g sắc với nước ấm. Điều trị trong 2 đến 3 liệu trình là khỏi.
- Điều trị vấn đề cao huyết áp: Với bài thuốc này, ngoài 20gram cây thủy điền thất, bạn còn cần chuẩn bị cho mình 18 gram hương phụ. Cây hương phụ cần được ngâm cùng với giấm và rượu. Sau đó cho vào nước sắc cùng với vị thuốc chính. Thời gian sao cho lượng nước từ 300ml xuống 200ml. Một ngày sắc 1 ấm để vừa đủ 3 lần uống.
- Điều trị rối loạn tiêu hóa và viêm xơ gan mãn tính: Bạn cần có cho mình thành phẩm đã được phơi khô của cây hồi đầu thảo. Sau đó tán thành bột mịn, mỗi ngày uống với nước từ 6 đến 10 gram. Đặc biệt trong quá trình uống cần lưu ý uống đều đặn, tránh dùng với rượu, bia có thể gây những phản ứng xấu cho sức khỏe.
Ngoài ra còn rất nhiều bài thuốc khác nhau đã xuất hiện trong y học cổ truyền. Tùy theo tình hình bệnh và lời khuyên bác sĩ mà bạn nên lựa chọn cho mình một cách sử dụng hợp lý nhất.
Khi nào nên sử dụng cây hồi đầu thảo và sử dụng trong vòng bao nhiêu lâu?
Là một loại thảo dược được người dùng và y bác sĩ đánh giá an toàn với sức khỏe nên bạn có thể sử dụng nó với bất kỳ trạng thái sức khỏe nào. Tuy nhiên, để đảm bảo an toàn cũng nên có sự tư vấn từ phía bác sĩ và quan trọng hơn là lựa chọn được thành phẩm từ cây có chất lượng cao.
Nếu bạn mong muốn mua cho mình những sản phẩm y dược từ một địa chỉ uy tín, công ty cổ phần dược phẩm Apharma sẽ là cái tên mà bạn không thể nào bỏ qua. Bằng danh tiếng cùng sự tận tâm của mình, công ty đảm bảo chất lượng các y dược khi đến tay bạn sẽ luôn là hoàn hảo nhất. Bên cạnh đó, với hình thức nhà thuốc online, bạn cũng có thể tiến hành mua các sản phẩm một cách cực kỳ dễ dàng.
Vừa rồi là toàn bộ mọi thông tin bạn cần biết về cây hồi đầu thảo. Đây là một loại dược phẩm từ thiên nhiên mà lại cực kỳ có lợi cho sức khỏe của người sử dụng. Rất mong chúng có thể giúp ích cho các bạn trong quá trình điều trị bệnh của mình. Chúc các bạn thành công!
