Cây lạc tiên

Theo Đông y, một trong tác dụng lớn nhất của cây lạc tiên đó là trị mất ngủ, an thần, điều hòa cơ thể rất hiệu quả. Với đặc điểm dễ tìm kiếm, chúng được người dân kết hợp với nhiều vị thuốc khác nhau thành các bài thuốc dân gian chữa nhiều bệnh khác nhau. Vậy cây lạc tiên có hình dáng như thế nào? Thành phần hóa học của chúng ra sao? Mời quý độc giả tham khảo những thông tin dưới đây.

Một số thông tin chi tiết về cây lạc tiên

Hình dáng bên ngoài

Cây lạc tiên là loại cây thân dây leo, có các tua cuốn dạng rỗng cuộn tròn. Toàn cây có lông thưa. Lá cây lạc tiên có độ dài 7cm, rộng 10cm mọc so le với nhau, có các vết rách ở phía mép. Hoa của cây màu trắng, tràng phụ màu tím nhạt có dạng hình sợi. Trái lạc tiên hình tròn, vỏ bên ngoài mỏng, bên trong có nhiều hạt nhỏ chứa nhiều chất dịch. Chúng có màu xanh, vị chua, khi chín quả có màu vàng, vị ngọt. Rau lạc tiên vẫn thường được người dân luộc ăn với cơm rất mát và thanh đạm.

Tên gọi

• Tên thường gọi: Cây lạc tiên
• Tên gọi khác: Tây phiên liên, nhãn lồng, dây bầu đường, dây chùm bao.
• Tên gọi khoa học: Passiflora foetida L.
• Thuộc họ: Passifloraceae.

Nơi phân bố

Cây lạc tiên có nguồn gốc từ Nam Mỹ, Trung Mỹ, Mexico và vùng Caribbean. Tại Việt Nam, bạn có thể dễ dàng tìm thấy cây thuốc ở ven đường, bụi rậm, trong rừng hoặc vùng núi cao trên 100m. Với đặc tính dễ sống và sinh trưởng nên thảo dược phân bố ở rất nhiều nơi trên cả nước.

Để tăng khả năng đáp ứng nhu cầu của người dùng, có nhiều trung tâm và cơ sở dược liệu trên toàn quốc đã ứng dụng nhiều công nghệ hiện đại nhằm nhân giống và nuôi trồng cây lạc tiên với mục đích tăng khả năng sinh trưởng, cho ra số lượng cây nhiều hơn.

Bộ phận sử dụng

Hầu hết tất cả các bộ phận của lạc tiên đều được sử dụng làm thuốc hoặc làm thành các món ăn, bao gồm cả thân, lá, hoa, quả,… Riêng bộ phận rễ cây lạc tiên hay còn gọi là củ lạc tiên không được sử dụng phổ biến.

Thu hái và chế biến

Cây lạc tiên có thể được thu hái quanh năm nhưng thích hợp nhất vẫn là mùa xuân, khi vạn vật đều đâm chồi nảy lộc, điều kiện khí hậu thích hợp để cây phát triển tốt nhất. Khi chế biến cây thuốc, bạn cần chú ý một số vấn đề như:

• Nếu dùng tươi thì cần làm sạch tất cả các bộ phận trước khi dùng.
• Nếu dùng khô, rửa sạch rồi cắt thành từng khúc ngắn vừa đủ rồi đem đi sấy khô hoặc sao vàng, cất đi dùng dần. Ngoài ra, tùy vào nhu cầu sử dụng mà bạn có thể đem đi tán thành bột.
• Cây thuốc sau khi được bào chế khô cần được đóng vào túi bóng có hút chân không, đóng kín để tránh ẩm mốc, độ ẩm dưới 12% và đặt tại nơi kín gió, khô ráo, thoáng mát.

Thành phần hóa học

Theo nhiều nghiên cứu, lạc tiên có chứa 3 thành phần hóa học chính đó là:

• Alcaloid
• Flavonoid
• Saponin

Ngoài ra cây thuốc còn có các thành phần khác như: Sapomart, Hermalin, Chất xơ, Vitexin, Saponaretin, Passiflorin, Protein, muối khoáng, đường đơn, glucose, vitamin A, vitamin C, fructose, các axit hữu cơ,…

Tính vị, quy kinh

Lạc tiên có vị hơi đắng, tính mát. Quy vào kinh Tâm, Can.

Cây lạc tiên có tác dụng gì?

Theo y học cổ truyền, cây lạc tiên có các tác dụng như:

• Hoa, lá lạc tiên có thể trừ tà khó, mát gan, giải độc cơ thể, trị đau đầu, mất ngủ.
• Quả dùng để chữa ho, đun nước tắm để trị các bệnh ngoài da như mụn nhọt, mẩn ngứa, viêm da.
• An thần, thanh nhiệt, thanh tâm, lợi tiểu, dưỡng can.
• Kết hợp điều trị bệnh tim, suy nhược thần kinh.
• Giảm căng thẳng mệt mỏi do stress.

Theo y học hiện đại, với những thành phần hóa học có trong cây lạc tiên sẽ có tác dụng điều trị các bệnh lý như:

• Ho dai dẳng, viêm phế quản.
• Căng thẳng, mất ngủ.
• Cách bệnh ngoài da như viêm da, chàm, mụn nhọt, mẩn ngứa,…

Tác dụng của cây lạc tiên với bà bầu như thế nào?

Như chúng tôi đã đề cập ở trên, cây lạc tiên có chứa các chất flavonoit và alcaloid, đây là những dược chất giúp chữa chứng loạn giấc ngủ, an thần. Tác dụng này rất phù hợp với phụ nữ đang mang thai, bởi khi bầu cơ thể của họ thay đổi rất nhiều, có nhiều người bị mất ngủ liên miên gây ảnh hưởng đến thể trạng, tâm lý của bà bầu cũng như sức khỏe của thai nhi. Bên cạnh đó, việc sử dụng thuốc tây là không nên vì thuốc sẽ gây ảnh hưởng xấu đến em bé, vì vậy, giải pháp phù hợp nhất là dùng cây thuốc nam như lạc tiên.

Cách dùng lạc tiên chữa mất ngủ cho bà bầu rất đơn giản:

Cách 1: Pha kết hợp 15g lạc tiên với 15g thảo quyết minh, sao vàng pha nước uống trong ngày.

Cách 2: Sử dụng các nguyên liệu như 20g lá lạc tiên, 12g hạt sen, 12g lá vông nem, 6g cam thảo, 10g lá tre, 10g lá dâu tằm, 10g táo nhân sao đen, 6g xương bồ nấu thành 1 thang thuốc sử dụng hàng ngày.

Dùng cây lạc tiên chữa bệnh tai biến có hiệu quả không?

Tai biến là bệnh thường gặp ở người cao tuổi, bệnh gây ra các triệu chứng như méo nửa mặt, liệt nửa người hoặc liệt toàn thân, giảm khả năng cử động của tay, dáng đi bất thường,…thậm chí là gây ra tử vong. Trong thời gian gần đây có rất nhiều bài viết chia sẻ việc sử dụng cây lạc tiên và mo cau hun khói để chữa tai biến khiến dân tình rất hoang mang, không biết thực hư thế nào.

Tuy nhiên, theo ý kiến của nhiều chuyên gia và bác sĩ, việc sử dụng cây lạc tiên chữa bệnh tai biến là hoàn toàn không có tác dụng. Lạc tiên chỉ giúp người bệnh dễ ngủ hơn, an thần, giảm căng thẳng, mệt mỏi. Vì vậy, bạn không nên mất thêm thời gian và tiền bạc để dùng phương pháp này như lời đồn.

Uống cây lạc tiên nhiều có tốt không?

“Cây lạc tiên có độc không?”, “tác dụng phụ của lạc tiên như thế nào?” đây là những câu hỏi thường gặp đối với người sử dụng cây thuốc này. Tuy cây lạc tiên sở hữu rất nhiều công dụng tuyệt vời cho sức khỏe nhưng sử dụng cái gì nhiều quá cũng không tốt. Bạn cần có liều lượng dùng phù hợp với thể trạng cũng như tình hình bệnh đang gặp phải. Một số triệu chứng thường gặp nếu dùng lạc tiên quá nhiều như:

• Có thể gây ra buồn ngủ quá mức nếu sử dụng lạc tiên nhiều. Từ đó gây ra mất tập trung, tinh thần không tỉnh táo.
• Gây ra mệt mỏi, tinh thần bất an, lo lắng.
• Tim đập nhanh, cảm thấy trong người nôn nao.
• Bà bầu sử dụng quá nhiều sẽ gây ra co bóp tử cung dẫn đến sinh non.

Vậy liều lượng dùng lạc tiên thế nào là hợp lý?

Theo các chuyên gia, mỗi ngày chỉ nên sử dụng 60-120g lạc tiên tươi và 8-16g lạc tiên khô là vừa đủ.

Cách sử dụng cây lạc tiên từ các bài thuốc dân gian

Cách dùng cây lạc tiên chữa mất ngủ

Có 3 cách dùng cây lạc tiên chữa mất ngủ hiệu quả, danh cho những ai bị mất ngủ kinh niên, lâu năm.

Cách 1: Dùng cây lạc tiên nấu canh

Phương pháp chế biến dược liệu lạc tiên thành các món ăn là cách giúp cho người dùng có thể áp dụng hàng ngày mà rất dễ sử dụng,đem lại hiệu quả cao. Bạn có thể nấu canh hoặc luộc ăn rất mát.

Cách 2: Dùng lạc tiên nấu nước uống với các dược liệu khác

• Nguyên liệu: 20gr lạc tiên, 6g cam thảo, 12g hạt sen, 15g cỏ mọc, 12g lá vông nem, 6g xương bồ, 10g cỏ tre, 10g táo nhân sao, 10g lá dâu.
• Đem rửa sạch tất cả nguyên liệu rồi đun với 600ml nước, nước sôi vặn nhỏ lửa đun đến khi còn 200ml nước.
• Uống thuốc 2 lần/ ngày và liên tục tròn 1-2 tháng.

Cách 3: Chế biến lạc tiên thành cao lỏng

• Nguyên liệu: 50g lạc tiên, 30g lá vông nem, 2,2g tâm sen, 10g lá dâu tằm.
• Sơ chế các nguyên liệu sạch sẽ, đun cùng 100ml nước, khi nước sôi cần vặn nhỏ lửa, đun cho tới khi chỉ còn một chút nước, cô thành cao lỏng thì tắt bếp.
• Uống từ 2-4 thìa nhỏ mỗi ngày và pha cùng nước ấm để dùng trước khi đi ngủ.

Cây lạc tiên lợi sữa cho phụ nữ sau sinh

Sử dụng 30g cây lạc tiên đã phơi khô hãm với khoảng 1 lít nước uống hàng ngày. Theo các chuyên gia, dùng cây lạc tiên uống sau sinh không chỉ mang lại nguồn sữa mẹ dồi dào mà còn giúp cho chị em phụ nữ dễ ngủ, giảm căng thẳng thần kinh,…

Bài thuốc dùng cây lạc tiên chữa ho

Lạc tiên đem rửa sạch để ráo nước. Đun cây thuốc với 500ml nước cho tới khi chỉ còn 150ml thì tắt bếp, sử dụng thuốc cho tới khi nào hết ho thì có thể dừng.

Bài thuốc trị mệt mỏi, giảm căng thẳng, stress

• Nguyên liệu: 300 dây, quả, lá lạc tiên, 200g râu ngôi, 100g rau má
• Các nguyên liệu trên đem sao vàng hoặc sấy khô, sau đó đem đun với 750ml nước với một ít muối trắng. Đun trong vòng 20 phút đến khi chỉ còn 300ml nước thuốc thì tắt bếp.
• Uống 2 lần/ngày vào buổi trưa hoặc tối trong 10 ngày để thấy hiệu quả.

Điều trị viêm da, mẩn ngứa

Sử dụng 100g lạc tiên tươi hoặc khô nấu với nước vừa đủ, sau đó tắm hoặc rửa lên vùng da bị viêm, ngứa.

Mát gan, giải độc nhờ quả lạc tiên

• Nguyên liệu gồm 500g quả lạc tiên chín đem nạo ruột rồi ép lấy nước.
• Hòa tan 250g đường với 200ml nước trộn với nước ép quả ở trên rồi uống.
• Nước ép có mùi thơm, hơi chua, chứa vitamin B2 rất tốt để thanh lọc cơ thể, mát gan, giải độc.

Một số lưu ý quan trọng khi sử dụng cây lạc tiên

• Không sử dụng quá liều lượng cho phụ nữ mang thai và cho con bú.
• Không dùng cho người chuẩn bị phẫu thuật.
• Cần phải tham khảo ý kiến của bác sĩ nếu đang dùng các loại thuốc như: phenobarbital (Luminal®), secobarbital (Seconal®), lorazepam (Ativan®), zolpidem (Ambien®), aspirin, clopidogrel (Plavix®), phenelzine (Nardil®), tranylcypromine (Parnate®)
• Sử dụng thuốc đúng liều lượng quy định.
• Khi dược liệu bị ẩm, mốc, có mùi lạ cần ngưng dùng ngay.

Tổng kết

Cây lạc tiên là loại cây thuốc phổ biến có thể tìm thấy ở các hiệu thuốc Đông y với giá thành rất rẻ. Tuy nhiên chất lượng của chúng lại là vấn đề quan trọng bạn cần quan tâm bởi “tiền nào của nấy”. Bạn nên xem xét kỹ lưỡng về chất lượng cũng như nguồn gốc xuất xứ của cây thuốc để tránh “tiền mất tật mang”.

Nếu bạn đang cần tìm mua lạc tiên và các loại thảo dược khác, bạn có thể liên hệ ngay với nhà thuốc online Apharma để được hỗ trợ đặt mua nhanh nhất với chất lượng đảm bảo. Chúng tôi tự tin rằng đây sẽ là địa chỉ uy tín để bạn trao trọn niềm tin.