Cây dứa dại

Cây dứa dại được biết là loài cây thuốc quý trong việc chữa trị: sỏi thận, bí tiểu, viêm đường tiết niệu, tiểu đường, xơ gan,… Và để tìm hiểu rõ hơn về đặc điểm, công dụng cũng như cách dùng của loại dược liệu này mời quý độc giả theo dõi bài viết sau đây của Apharma.

Giới thiệu sơ bộ về dược liệu cây dứa dại

Dứa dại là loại cây thuốc nam mọc hoang khá phổ biến ở Việt Nam nhưng không hẳn ai ai cũng biết tới công dụng mà nó mang đến cho sức khỏe con người.

• Tên thường gọi dược liệu: Dứa gai, dứa gỗ, cây dứa dại, dứa núi, lộ đầu từ, lỗ cổ tử, sơn ba la, lâu kìm, mạy lạ, co nam lụ.
• Tên khoa học: Pandanus tectorius Sol
• Thuộc họ: Pandanaceae

Mô tả đôi nét về thảo dược cây dứa dại

Đặc điểm nhận biết cây dứa dại

Chúng ta dễ dàng nhận biết cây dứa dại thông qua những đặc điểm sau:

• Thân thảo dược: cao trong tầm 3m đến 4m và có nhiều rễ phủ xuống mặt đất từ thân.
• Phần lá: mọc tập trung đầu nhánh có hình bản dài khoảng 1m đến 2m, mép lá gồm nhiều gai nhọn, sắc và chứa một đường gân ở giữa chạy thẳng qua.
• Quả dứa dại: có hình dạng từ xa khá giống trái thơm nhưng khi lại gần thấy chúng có các mắt liền khít nhau, màu xanh và thời điểm chín màu vàng cam, bề mặt quả hơi sần sùi ở phần đỉnh có hình giống bướu.
• Hoa dứa dại: màu trắng với mùi đặc trưng, cụm hoa dài khoảng 15cm đến 25cm và có cuống.

Cây dứa dại thường phân bổ tập trung ở đâu?

Loài thảo dược này thường mọc ven bờ biển, bờ sông hay ao hồ hoặc vùng dọc rừng ngập mặn tại các nước như: Thái Lan, Ấn Độ, Trung Quốc, Campuchia,..

Riêng tại Việt Nam thì dứa dại chủ yếu tập trung tại: Bình Thuận, Quảng Ninh, Đà Nẵng, Khánh Hoà, Bình Thuận, Kiên Giang,..

Bộ phận cây dứa dại dùng làm dược liệu

Rễ, quả, hoa, lá cùng đọt non của cây đều có thể dùng làm vị thuốc chữa bệnh.

Hình thức thu hái, sơ chế và bảo quản cây dứa dại

• Thu hái: tuỳ thuộc vào từng bộ phận ta lựa chọn thời điểm thu hoạch thích hợp.
• Sơ chế: Sau khi thu hái xong đem rửa sạch thái mỏng rồi phơi hoặc sấy khô.
• Bảo quản dứa dại: Nơi khô thoáng không có tình trạng ẩm thấp.

 

Thời gian dùng kể từ lúc sơ chế cây dứa dại

• Cây tươi: Dùng ngay sau khi hái dứa dại về.
• Đối với dứa dại khô: Có thể dùng trong thời gian dài tuy nhiên nếu có tình trạng đổi màu hay ẩm mốc thì tuyệt đối không sử dụng.

Cách phân biệt thành phẩm dược liệu dứa dại tốt

• Đối với cây tươi: chọn cây xanh tốt, không sâu bệnh hay khô héo.
• Quả nên chọn thu hoạch vào thời điểm thích hợp.
• Đối với cây dứa dại khô: cần sử dụng những loại đã khô hoàn toàn không ẩm mốc hay hư hại do mối mọt.

Thời gian thu hái cây dứa dại thích hợp nhất trong năm

• Đối với phần lá, rễ và đọt non thì ta thu hoạch được quanh năm và lưu ý chỉ thu hái phần rễ bám đất không lấy rễ ở sâu dưới lòng đất.
• Quả thảo dược này nên hái vào mùa đông.

Thành phần cây dứa dại

• Nước thơm, hương liệu
• Methyl ether, benzyl benzoate.
• Benzyl acetate, benzyl salicylate
• Linalool, benzyl alcohol, aldehyde,…

Cách thức bào chế và dùng cây dứa dại

Ta có thể sử dụng dứa dại khô hay tươi hoặc kết hợp cùng một vài vị thuốc khác sắc lên để làm các phương thuốc chữa bệnh.

Vị thuốc cây dứa dại

– Tính vị, quy kinh

• Quả  dứa dại có tính bình cùng vị ngọt.
• Rễ dược liệu có tính mát và vị ngọt nhạt.
• Đọt thảo dược có tính hàn kèm vị ngọt. Đồng thời quy vào các kinh tâm, phế, bàng quang, tiểu tràng.
• Hoa của dứa dại có tính lạnh cùng vị ngọt.

– Liều sử dụng thông thường:

• Quả cây dứa rừng: một ngày tầm 30g – 40g
• Đọt non cây dứa rừng: 20g – 30g/ngày
• Phần rễ: 10g – 15g/ngày

– Hiện nay chưa có ghi nhận nào về độc tính khi dùng quá liều.

Lợi ích và công dụng mà cây dứa dại mang lại cho sức khỏe con người 

Công dụng của dứa dại trong Đông y:

• Quả dứa dại chữa bệnh sỏi thận.
• Quả dứa dại chữa bệnh tiểu đường.
• Chữa bệnh trĩ, viêm gan cấp và siêu vi, xơ gan.
• Điều trị chứng bệnh phù thũng, tiểu buốt.
• Ngoài ra chữa kiết lị hoặc chứng sinh màng mộng ở mắt, ho do cảm mạo, thanh nhiệt giải độc cơ thể, đau nhức do chấn thương,..

Những điều cấm kỵ cùng bí quyết dùng cây dứa dại sao cho thật hiệu quả

 

Cây dứa dại có khả năng điều trị rất nhiều bệnh lý khác nhau tuy nhiên cần lưu ý một vài điểm sau:

• Tuyệt đối không dùng cho phụ nữ đang trong giai đoạn cho con bú hay mang thai hoặc trẻ sơ sinh.
• Nghiêm cấm tự ý kết hợp các bài thuốc cây dứa dại cùng với thuốc tây.
• Người bệnh mẫn cảm với bất cứ thành phần nào có trong dứa dại.
• Đặc biệt bên ngoài quả dứa dại có phủ một lớp trắng và chúng có độc tính chính vì lẽ đó mà khi bào chế ta cần nên cẩn trọng.
• Đa số bộ phận của dứa dại đều mang tính lạnh cho nên lưu ý khi dùng cho người có tỳ vị hư hàn.

Các bài thuốc dân gian quý từ cây dược liệu dứa dại

Bài thuốc chữa trị bệnh sỏi thận

• Cần: 15g hạt dứa dại cùng 18g kim tiền thảo và 12g chuối hột.
• Cách dùng: Sắc cùng với nước, ngày uống 1 thang.

Thanh nhiệt cơ thể

• Nguyên liệu cần chuẩn bị: 30g đọt non dứa dại, 30g xích tiểu đậu kết hợp 5g cỏ bấc đèn, 15g búp tre.
• Thực hiện như sau: rửa sạch tất cả các nguyên liệu đã chuẩn bị, sau đó đun cùng 1 lít nước cho đến khi nước còn 1 nửa thì tắt bếp. Dùng uống nhiều lần trong ngày.

Phương thuốc chữa tiểu đường từ quả dứa dại

Lấy tầm 20g đến 30g quả dứa rừng khô rửa thật sạch, tiếp đến đun cùng 500ml nước lọc đến lúc nước còn lại một nửa thì tắt bếp. Lưu ý uống trước khi ăn và lúc thuốc còn ấm. Cần kiên trì 1 đến 2 tháng để đạt được hiệu quả.

Hỗ trợ điều trị xơ gan

• Cần: rễ dứa dại tầm 30g – 40g cùng với cỏ lưỡi mèo và rễ cỏ xước mỗi vị khoảng 20g – 40g.
• Dùng: đem toàn bộ dược liệu rửa sạch rồi sắc cùng 700ml nước khoảng 20 phút, sau đó chia làm 2 -3 lần uống.

Bài thuốc trị viêm gan do siêu vi

• Cần nguyên liệu: quả dứa dại, nhân trần, cốt khí củ mỗi vị 12g cùng 4g cam thảo, 8g diệp hạ châu, 6g ngũ vị tử, 8g trần bì.
• Cách làm: Sắc cùng 500ml nước cho tới lúc còn cỡ 150ml thì tắt bếp rồi chia làm 3 lần uống trong ngày.

Điều trị bệnh trĩ một cách đơn giản

– Bài thuốc 1: Đắp thuốc

Rửa sạch phần rễ và đọt non sau đó giã nhuyễn đắp lên búi trĩ. Sử dụng cỡ 1 tháng giảm hẳn cơn đau và búi trĩ sẽ co lại.

– Bài thuốc 2: Xông hơi

Đem phần đọt non và rễ rửa thật sạch rồi đun với nước khoảng 15 phút. Tiếp theo đó ta đem xông hơi vùng búi trĩ (lưu ý không xông với nhiệt độ vừa phải tránh tình trạng bỏng rát).

Chữa bệnh lý viêm gan B

• Dược liệu cần: quả dứa dại, cốt khí củ, nhân trần mỗi loại 12g kèm với 4g cam thảo và 6g ngũ vị tử.
• Dùng bằng cách: Đun sôi cùng 1 lít nước tới khi còn 1 nửa thì ngưng rồi chia làm 2 – 3 lần uống trước khi ăn.

Bí quyết dùng cây dứa dại mang đến kết quả tốt nhất kèm chế độ vận động phù hợp

Để đảm bảo mang đến hiệu quả sử dụng tốt nhất, nhà thuốc Apharma khuyên bạn cần có một thói quen sinh hoạt khoa học, ăn ngủ đủ giấc và đặc biệt không dùng các chất kích thích. Thêm vào đó, bạn nên thường xuyên rèn luyện thể chất thông qua các môn như: bơi lội, đi bộ, chạy bộ, khiêu vũ, yoga, gym, bóng đá,… để tăng cường hệ miễn dịch cho cơ thể từ đó phòng ngừa được nhiều căn bệnh.

Khi nào chúng ta nên sử dụng cây dứa dại và sử dụng bao lâu?

Người bình thường sử dụng dược liệu dứa dại có ảnh hưởng gì không?

Tuy cây dứa dại có rất nhiều công năng đối với sức khỏe con người nhưng không vì thế mà chúng ta sử dụng bừa bãi không tuân thủ theo chỉ định liều lượng. Và mọi bài thuốc từ cây dứa dại trước khi áp dụng đều cần tham khảo qua ý kiến của những người có chuyên môn.

Lựa chọn nơi bán và dược liệu dứa dại chất lượng tốt

Dứa dại loại thảo dược được bày bán rất nhiều cửa hàng Đông dược. Tuy nhiên, người tiêu dùng cần lựa chọn mua ở những nhà thuốc Đông y uy tín để mua sản phẩm, đảm bảo được dược liệu có nguồn gốc từ thiên nhiên không pha lẫn tạp chất hay làm giả gây nguy hại đến sức khoẻ.

Trên đây là toàn bộ những kiến thức về cây dứa dại – thảo dược mang rất nhiều lợi ích đối với sức khỏe con người. Hy vọng rằng những chia sẻ của công ty cổ phần dược phẩm Apharma sẽ là nguồn thông tin bổ ích cho chúng ta.