Allopurinol có tác dụng làm hạ acid uric trong máu được sử dụng lâu đời và rất rộng rãi trên nhiều quốc gia trong đó có Việt Nam. Cơ chế gây ức chế enzyme xanthine oxidase (là chất xúc tác trong chuyển hóa base purin). Ngoài ra, thuốc còn hỗ trợ làm giảm nồng độ acid uric trong máu đối với các bệnh nhân đang hóa trị ung thư. Vì tế bào ung thư chết giải phóng rất nhiều chất này.
Gout là gì?
Gout là loại bệnh lý mà nguyên nhân chính là do nồng độ acid uric trong máu quá cao do quá trình chuyển hóa nhân purin bị rối loạn ở thận (purin có chứa nhiều trong thức ăn giàu đạm), gây ra tình trạng ứ đọng acid uric tại các khớp, chủ yếu ở các khớp tay, chân như cổ tay, cổ chân, ngón tay, ngón chân, khuỷu tay, khớp gối.
Acid uric ứ đọng tại các khớp quá lâu sẽ làm hình thành nên các hạt tinh thể acid uric dẫn đến viêm khớp mà biểu hiện là sưng đau đột ngột và dữ dội, khó kiểm soát ở các khớp tay, chân. Nếu tình trạng này kéo dài liên tục mà không điều trị sớm sẽ gây ra biến dạng khớp và đau đớn, có thể dẫn tới nguy hiểm khó lường. Allopurinol ra đời để điều trị căn bệnh này. Tuy nhiên, thuốc có thể gây ra nhiều tác dụng phụ nguy hiểm nên phải được dùng đúng cách và đúng mục đích. Vì vậy, công ty cổ phần dược phẩm Apharma giúp quý khách hàng hiểu rõ hơn về loại thuốc này thông qua bài viết sau đây.
Giới thiệu về Allopurinol
Allopurinol là loại thuốc thuộc nhóm thuốc ức chế enzyme Xanthine oxidase. Loại enzyme này có nguồn gốc từ động vật có vú, có bản chất là flavoprotein. Xanthine oxidase đóng vai trò như là chất xúc tác trong quá trình sản xuất acid uric của cơ thể, góp phần giúp cho phản ứng oxy hóa xanthin thành acid uric và oxy hóa hypoxanthin thành xanthin. Đây là bước cuối cùng trong giai đoạn chuyển hóa các base purin trong cơ thể. Ngoài ra, một số trường hợp bệnh nhân tim mạch hoặc huyết áp cao do muối urat đọng ở thành mạch máu vẫn sử dụng Allopurinol được, tuy nhiên cần sự chỉ định của bác sĩ.
Từ vài thập kỷ gần đây, các chất gây ra ức chế enzym xanthin oxidase được xem là cốt lõi của việc điều trị bệnh nhân gout và nhiều bệnh liên quan đến rối loạn acid uric trong máu. Năm 1966, dược phẩm và cục an toàn thực phẩm của Hoa Kỳ đã phê chuẩn cho phép sử dụng Allopurinol trong việc hỗ trợ điều trị tăng acid uric thứ phát và nguyên phát với tên thương mại được biết đến là Zyloprim, Celenal, Zyloric. Hiện tại Allopurinol đã có sẵn dạng generic.
Quy cách đóng gói:
Trên thị trường có nhiều loại Allopurinol có hàm lượng và quy cách đóng gói khác nhau. Có các loại phổ biến như sau:
- Allopurinol 300mg của nhà sản xuất Stada: Hộp 3 vỉ x 10 viên
- Allopurinol 300mg Domesco: Hộp 2 vỉ x 10 viên
- Allopurinol 100mg Generik: Hộp 10 vỉ x 10 viên
Công dụng của thuốc Allopurinol
Allopurinol hỗ trợ điều trị bệnh sỏi thận do hỗn hợp calci oxalat tái phát gây tăng uric niệu khi điều trị bằng chế độ ăn uống và các biện pháp không dùng thuốc không hiệu quả. Ngoài ra, thuốc còn điều trị cho bệnh nhân mắc sỏi thận do lắng đọng muối urat ở thận cho cả bệnh nhân không bị gout và bị gout.
Thuốc Allopurinol còn được sử dụng như một loại thuốc dùng để ngăn ngừa tăng acid uric trong máu gặp phải ở bệnh nhân đang hóa trị ung thư, do tế bào ung thư bị phá hủy nên chúng giải phóng rất nhiều purin ra ngoài. Đặc biệt, tác dụng chính của thuốc là duy trì hàm lượng acid uric trong máu ở mức thấp cho bệnh nhân bị gout mãn tính, làm giảm sự hình thành tình trạng lắng đọng urat/ acid uric gây ra tình trạng viêm khớp, sạn urat trên da và sỏi thận.
Ngoài ra, Allopurinol còn dùng để làm giảm sự hình thành nguy cơ lâm sàng như điều trị bệnh nhân có khối u ác tính, có nhiều khả năng bị bệnh thận cấp do hàm lượng acid uric trong máu quá cao.
Cách dùng thuốc Allopurinol
Thuốc chủ yếu được bào chế ở hàm lượng 100mg và 300mg, dạng viên nén dễ hấp thụ. Nếu dùng thuốc ở liều lượng hơn 300mg phải chia thuốc thành nhiều lần để uống và nên uống theo chỉ định của bác sĩ, không nên tự ý uống. Nên dùng Allopurinol sau bữa ăn nhầm tránh các vấn đề về tiêu hóa, vì thuốc có thể gây rối loạn tiêu hóa nếu dùng chung với một số loại thức ăn.
Thuốc sẽ được phát huy tác dụng sau vài tuần sử dụng, vì vậy nếu sau 6 tuần sử dụng mà không thấy bệnh không thuyên giảm hoặc tình trạng diễn ra nặng hơn thì bệnh nhân nên đến bác sĩ để được tìm hướng khắc phục hoặc đổi phương thức điều trị.
Bệnh nhân được khuyến cáo nên uống một ly nước đầy khi dùng thuốc và quan trọng hơn là một ngày phải uống đủ 2 lít nước. Vì khi dùng Allopurinol có thể gây ra hiện tượng kết tủa tại thận, tăng nguy cơ hiện tượng sỏi thận. Việc uống đủ nước sẽ giúp cơ thể được thanh lọc, thải độc và làm giảm nguy cơ sỏi thận. Có khả năng bác sĩ sẽ khuyên bệnh nhân hạn chế ăn các nhóm thực phẩm chứa nhiều vitamin C để hạn chế tình trạng tăng acid trong nước tiểu.
Nếu bệnh nhân gout bị các cơn đau xuất hiện quá thường xuyên nên đề nghị bác sĩ sử dụng thêm các loại thuốc giảm đau, vì Allopurinol chỉ có tác dụng làm giảm hàm lượng acid uric trong máu, chỉ làm giảm tần suất cơn đau và triệu chứng ở mức độ cơ bản chứ không làm giảm được các cơn đau cấp tính.
Liều dùng thuốc Allopurinol
- Đối với người lớn: Nên dùng ở liều lượng thấp nhất 100mg/ ngày để làm giảm được nguy cơ xảy ra phản ứng phụ và chỉ tăng liều lượng nếu bác sĩ chỉ định. Thận trọng hơn khi sử dụng nếu bệnh nhân có chức năng thận suy giảm. Liều lượng được đề xuất cho các lần tiếp theo: bệnh nhẹ dùng 100-200mg/ ngày, bệnh nặng có thể dùng 300-600mg/ ngày và có thể dùng tới 700-900mg/ ngày nếu bệnh rất nặng. Hoặc có thể tính toán dựa trên trọng lượng của cơ thể: 2-10mg/ kg/ ngày.
- Đối với trẻ em dưới 15 tuổi: Cần kiểm soát chính xác liều lượng khi dùng cho trẻ em. Trẻ em nên dùng 10-20mg/ kg/ ngày và tối đa là 400mg/ ngày. Thường chỉ định dùng cho trẻ em bị các bệnh ác tính và rối loạn enzym mà đặc biệt là bệnh bạch cầu.
- Đối với người già: Được khuyến cáo sử dụng ở liều lượng thấp nhất vì chưa có dữ liệu công bố cụ thể.
- Đối với bệnh nhân bị suy thận: Bệnh nhân bị suy thận nặng chỉ nên dùng dưới 100mg/ ngày hoặc dùng 100mg cách ngày. Do Allopurinol có khả năng gây kết tủa ở thận nên việc chức năng thận suy giảm sẽ không đào thải được các chất kết tủa này. Lâu dần gây sỏi thận, làm thận càng bị suy giảm nghiêm trọng hơn.
- Đối với bệnh nhân suy gan: Cần kiểm tra định kỳ trong giai đoạn sử dụng thuốc với bệnh nhân suy gan và giảm liều lượng dần tới mức thích hợp.
Lưu ý:
Trường hợp dùng liều 100mg, 200mg và 700mg nên dùng ở dạng bào chế thích hợp. Các liều dùng trên chỉ mang tính chất tham khảo, vì là thuốc kê đơn nên bệnh nhân cần dùng theo chỉ định của bác sĩ.
Thận trọng khi dùng thuốc Allopurinol
- Bệnh nhân bị gout cấp không nên dùng Allopurinol cho đến khi các cơn gout cấp giảm hoàn toàn nến không sẽ gây nặng hơn. Tuy nhiên, nếu các cơn gout cấp xuất hiện khi bệnh nhân gout đang dùng Allopurinol thì nên duy trì liều đang dùng và trị gout cấp bằng một thuốc thích hợp khác.
- Khi tình trạng phát ban da xảy ra, nên ngừng dùng Allopurinol ngay lập tức. Bệnh nhân đang được điều trị suy tim và tăng huyết áp nên thận trọng khi dùng Allopurinol. Bệnh nhân suy gan và suy thận nên giảm liều lượng khi dùng thuốc.
- Allopurinol được chỉ định dùng khi các chứng tăng uric trong máu được biểu hiện triệu chứng rõ ràng. Tuy nhiên, chế độ ăn uống, sinh hoạt và các phuongs pháp không dùng thuốc có thể giúp cải thiện tình trạng bệnh.
- Phụ nữ mang thai và cho con bú nên hạn chế sử dụng thuốc. Chỉ nên sử dụng khi được kiểm soát cẩn thận và thông qua chỉ định của bác sĩ vì thuốc sẽ bài tiết trực tiếp vào sữa mẹ.
- Khi dùng Allopurinol có thể gây ra tác dụng phụ buồn ngủ, chóng mặt. Vì vậy, bệnh nhân cần thận trọng khi lái xe hoặc liên quan tới các hoạt động nguy hiểm cần sự tập trung cao.
Tác dụng phụ khi dùng thuốc trị gout Allopurinol
Thường hay gặp:
- Nổi ban đỏ trên da, thường là ban ngứa thông thường nên không có gì đáng lo ngại. Tuy nhiên, trường hợp hoại tử da, viêm da, tróc vảy da và xuất huyết dưới da vẫn xảy ra. Nếu chuyển biến nặng hơn có thể gây ra tử vong. Các cơn gout cấp rất dễ xảy ra khi dùng thuốc, nhưng sẽ giảm vài tháng sau khi sử dụng.
- Phản ứng quá mẫn cảm như tăng bạch cầu, đau khớp, sốt, giảm bạch cầu, ớn lạnh, u hạch bạch huyết, tổn thương gan và thận. Các triệu chứng này nặng có thể dẫn đến tử vong. Hoặc gây thay đổi, suy giảm chức năng gan ở bệnh nhân không quá mẫn cảm.
Hiếm khi gặp:
- Bệnh nhân dùng Allopurinol ít khi gặp các triệu chứng như rụng tóc, tăng huyết áp, dị cảm, thần kinh ngoại vi, rối loạn vị giác, buồn nôn, chứng vú to ở nam giới, đau bụng, đau đầu, tiêu chảy, nôn, khó chịu, chóng mặt, buồn ngủ và rối loạn thị giác.
Thuốc Allopurinol có thể gây ra tác dụng phụ viêm da cho người dùng.
Thành phần Allopurinol
- Allopurinol 100mg, 200mg, 300mg,… chủ yếu ở dạng viên nén.
Xuất xứ: Các loại thuốc Allopurinol thường gặp nhất
- Nước sản xuất: Việt Nam
- Nhà sản xuất: CÔNG TY CỔ PHẦN XUẤT NHẬP KHẨU Y TẾ DOMESCO, CÔNG TY TNHH LD STADA.VN
Các loại thực phẩm nên được có mặt trong bữa ăn của người bệnh gout
Cải bẹ xanh
Rau xanh được khuyên dùng trong mỗi bữa ăn của gia đình. Đặc biệt cải bẹ xanh rất tốt đối với bệnh nhân bị gout. Chất xơ trong cải làm chậm quá trình hấp thụ đạm, làm giảm thoái hóa biến đạm. Không những giàu chất xơ mà trong cải bẹ xanh có rất nhiều vitamin và khoáng chất góp phần đào thải acid uric trong máu. Có thể dùng cải bẹ xanh nấu nước uống, chế biến món ăn hoặc luộc để ăn hàng ngày rất tốt cho bệnh nhân gout.
Củ cải trắng
Củ cải trắng có vị ngọt, tính mát, có công dụng hành phong khí, giải nhiệt, trừ phong thấp, tiêu đờm,… Rất tốt cho bệnh nhân gout và bệnh nhân cao huyết áp. Có thể dùng củ cải trắng để kết hợp chế biến món ăn hàng ngày hoặc phơi khô dùng nấu nước uống cũng rất tốt.
Dưa chuột
Dưa chuột là thực phẩm tiếp theo mà bệnh nhân gout cần quan tâm. Các khoáng chất có trong dưa chuột giúp hạn chế lắng đọng urat trong xương khớp, đẩy mạnh quá trình bài tiết acid uric trong máu ra đường tiết niệu. Có thể dùng dưa chuột làm salad, nước ép, sinh tố, ăn sống,…
Bí đỏ
Bệnh nhân gout nên ăn những loại thực phẩm ít đạm và chất béo vì thừa cân, béo phì cũng gây ra gout. Bí đỏ là thực phẩm lý tưởng mà bệnh nhân gout nên ăn vì bí đỏ có rất nhiều chất xơ, ít chất béo, ít calo, an thần, giúp hạ đường huyết và giảm mỡ máu.
Rau cần tây
Trong rau cần tây có nhiều khoáng chất có tính mát, lợi tiểu, giúp đào thải axit uric trong máu. Vì vậy, thực phẩm này cũng rất tốt cho bệnh nhân bị gout. Có thể dùng làm nước ép để uống hàng ngày.
Thay đổi thói quen cũng góp phần điều trị gout
Thực hiện chế độ ăn lành mạnh và cân bằng
Nên ăn những thực phẩm lành mạnh có nguồn gốc từ tự nhiên, giàu protein nạc, giàu chất xơ, hạn chế thực phẩm chế biến sẵn và tránh các chất béo bão hòa như phô mai, bơ động vật và thực vật. Hạn chế đường và nước ngọt có ga, vì sẽ gây ra những cơn đau thường xuyên hơn. Hãy ăn những thực phẩm lành và sạch như bông cải xanh, rau bina, yến mạch, gạo lứt,…
Uống đủ nước mỗi ngày
Nhiều nghiên cứu chỉ ra rằng, uống đủ nước mỗi ngày sẽ làm giảm những cơn đau của gout. Hãy uống nước lọc hoặc những loại nước ép, nước có nguồn gốc từ tự nhiên, ít và rất ít đường. Hạn chế nước có ga, vì sẽ gây tăng cơn đau do gout và không tốt cho sức khỏe.
Tập thể dục thường xuyên
Bệnh nhân gout được khuyên tập thể dục thường xuyên. Các nghiên cứu chỉ ra rằng tập thể dục thường xuyên sẽ giúp hạ hàm lượng acid uric trong máu, giảm bệnh tim và giảm cân. Ngay cả khi vận động nhẹ cũng có thể làm giảm acid uric, nếu bạn không thể chạy bộ, hãy đi bộ nhanh ít nhất 15 phút mỗi ngày.
Kiểm soát căng thẳng
Căng thẳng quá mức cũng làm bệnh gout trở nên nặng hơn. Nên giữ tinh thần thoải mái, lạc quan, cân bằng giữa công việc và cuộc sống, làm nhiều hoạt động mà tinh thần cảm thấy thư giãn, ngủ đủ giấc ít nhất 8 tiếng mỗi đêm.
Kết luận
Gout là một căn bệnh rất nguy hiểm, đang dần trẻ hóa về độ tuổi mắc bệnh. Nếu bệnh không được phát hiện và chữa trị kịp thời sẽ gây ra nhiều triệu chứng nguy hiểm, thậm chí gây tàn phế. Hiểu rõ về bệnh gout và cách điều trị sẽ giúp bạn và gia đình hạn chế mức thấp nhất về hậu quả của bệnh.
Thuốc trị gout Allopurinol được bán tại hầu hết các nhà thuốc trên toàn quốc. Hiện tại, Allopurinol đã có mặt tại nhà thuốc Apharma, bạn có thể mua tại nhà thuốc hoặc mua thuốc online tại các nhà thuốc online uy tín. Đây là thuốc kê đơn, nên sử dụng theo chỉ dẫn của bác sĩ hoặc liên hệ trực tiếp với nhà thuốc Apharma để được tư vấn chi tiết.
